西元二○○六年 歲次丙戌 五月十五日 大眾恭求仙佛慈悲指示訓
วันเสาร์ที่
๑๐ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๙ สถานธรรมฉือเหริน จ.นครศรีธรรมราช
สาธุชนกราบขอประทานพระโอวาทชี้แนะ
รักษาซึ่งประเพณีอันดีงาม วัฒนธรรมสืบทอดความมีแบบแผน
ความเป็นไทยอิสระอย่างเหนียวแน่น แต่อย่าแทนที่ไทด้วยใจไร้ทิศทาง
เราคือ
องค์ประธานคุมสอบสามภูมิ รับบัญชาจาก
พระอนุตตรธรรมมารดาผู้เมตตา ลงสู่แดนโลกีย์ เคียมคัล
องค์มารดา ถามเมธีน้องชายหญิงเกษมฤๅ
ขอทุกคนจิตสงบตั้งใจฟัง
ฮวา ฮวา
ใช้ธรรมะชำระใจสะอาดเกลี้ยง นำเอาเสียงที่ได้ยินลงสู่จิต
อย่าฟังธรรมด้วยจิตใจที่ปกปิด อย่ายึดติดทำให้ฟังความเพี้ยนไป
ทำชีวิตตนเองให้สมคุณค่า ในชาตินี้ได้เกิดมาคือบุญใหญ่
อย่าได้เสียโอกาสดีบำเพ็ญไว จงทำได้แต่ในสิ่งที่ดีงาม
มาค้นคว้าชีวิตจิตใจตน มาฝึกฝนความลำบากรู้จักชีวิต
อย่ามองข้ามแม้สิ่งอันน้อยนิด ทั้งความคิดอย่าปล่อยให้เตลิดไป
มาศึกษาสองวันเพื่อเข้าใจขึ้น ความเมามึนจะกลายเป็นความกระจ่าง
คนฟังธรรมต้องปฏิบัติเป็นแนวทาง จงรู้วางในอัตตาบังเกิดคุณ
คนฉลาดอันตรายยามมีความโลภ สองมือโอบจะได้มากสักเพียงไหน
คนบำเพ็ญต้องตัดละโลภโกรธไป คนเปิดเผยจริงใจเป็นสุขดี
จงปล่อยให้จิตใจตนพ้นพันธนาการ เรื่องวันวานไม่สำคัญเท่าวันนี้
เรื่องพรุ่งนี้ดีขึ้นเพราะทำวันนี้ ขอน้องใช้ชีวีให้เต็มที่เทอญ
อย่าประสบความสำเร็จอย่างเกียจคร้าน อันการงานทำให้คนมีค่าขึ้น
จงอย่าคิดเอาเปรียบใครใจเป็นอื่น คนสามารถกลืนขมได้ปราชญ์แห่งโลก
ในวันนี้เป็นวันแรกประชุมธรรม ขอน้องนำศรัทธากว่าสงสัย
มีปัญญาอย่ามีอวิชชาใด คนตั้งใจได้ดีเสมอมา
จงรักษาระเบียบแห่งพุทธะ เอาชนะตนเองที่ง่วงหงาว
อยู่แดนดินแต่มีใจจะเอื้อมดาว ศิษย์น้องคราวนี้โอกาสมารอคอย
ในวันนี้ไม่กล่าวความให้มากไป จรดวางพู่กันลงคุมชั้นเรียน
ฮวา ฮวา
หยุด
วันเสาร์ที่
๑๐ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๙ สถานธรรมฉือเหริน จ.นครศรีธรรมราช
พระโอวาทพระนาจา
อยากประสานรอยแตกแยกให้เหมือนเดิม สู้ยอมรับและหมั่นเติมอภัยไว้
สีขาวดำอย่างเหมาะสมยังงามได้ นับอะไรกับมนุษย์ที่ต่างกัน
เราคือ
ศิษย์พี่นาจา รับบัญชาจาก
พระอนุตตรธรรมมารดาผู้เมตตา ลงสู่พุทธสถานฉือเหริน แฝงกายกราบ
องค์มารดาแล้ว ถามศิษย์น้องทุกคนหายง่วงหรือยัง
มนุษย์มักมีความคิดยึดติด กลางใหม่คิดอะไรมักเผลอผิวเผิน
กลางเก่าคิดความเดิมแอบประเมิน เพื่อมาปรุงความเจริญให้สถาพร
หัวใหม่คิดทว่าอย่าขาดกฎ โลกเหมือนเปลี่ยนไปหมดอย่างซับซ้อน
ทำอะไรยังคงไว้ซึ่งขั้นตอน เพ่งใจอยู่หัวก่อนพบแยบยล
คนสร้างแนวทางทางสร้างเมธี ใจอันที่ไม่การุณหดหู่หม่น
อัตตามาแต่รู้มั่นในตน ชนะยากจึงอยู่ทนประลองชัย
สดับเห็นตามความอยากให้เป็น ชีวิตจริงความเศร้าเป็นจนสลาย
ความโศกซุกซ่อนก็ไม่มลาย แฝงรอยแตกแยกใจในวิญญา
เคยชินในดวงชีวิตติดกับดัก เป็นการแบกใจหนักดำเนินหนา
คนไม่เข้ากันยากสังคมนา พิศหลายสิ่งทุกปัญหาแก้ไขตน
วาจาแย้งพาสูญเสียสาวไส้ วาจาใหญ่ขัดเสียจิตต่างหม่น
วาจาคนยิ่งพลังกล่าวสมตน วาจาดลคนนิ่งได้บางวาจา
มีอารมณ์เหนือพิจารณาเพราะห้าวหาญ ตรองเหมือนกันทว่าน้อยความกล้า
รักษาความห่างจงใช้คู่ปัญญา ดับไฟมาใจแม้ยังวู่วาม
การอภัยคนแจ้งลำบากต้องทำ สติอยู่ท่ามกลางเรื่องตรงข้าม
แม้ขมขื่นไม่ทนหน่ายพยายาม รู้กลางความแตกต่างอย่างเข้าใจ
ฮิ ฮิ หยุด
พระโอวาทพระนาจา
วันนี้มาทำอะไรกัน (ฟังธรรมะ) ฟังธรรมะก็ต้องได้ธรรมะไม่ใช่มาฟังธรรมะแล้วหลับจนเต็มอิ่มเลย
ทำอะไรก็แล้วแต่ ต้องไม่ลืมว่าตัวเองตั้งใจจะทำอะไรอยู่ เกิดเป็นคนเหมือนๆ
กันแต่บางครั้งคนเราก็ลืมตัวได้ เคยไหมเดินออกจากบ้านไป แล้วลืมว่าเราจะไปไหน
ออกมาจากห้องแล้ว ลืมไปว่าเราจะหยิบอะไร ลืมของลืมได้แต่อย่าลืมตัวตนเอง
ใช่หรือไม่ (ใช่)
คนบางคนในหนึ่งชีวิต เรามีสถานะความเป็นคนหลายสถานะ
บางคนมีหน้าที่การงานต้องรับผิดชอบ บางคนเป็นทั้งพ่อ แม่ เจ้านาย ลูก น้องสาว
ฉะนั้นจะเป็นอะไรก็แล้วแต่ อย่าลืมสถานะที่ตนเองเป็นอยู่ ถูกไหม (ถูก)
เคยไหมพ่อทำตัวเป็นเด็กๆ เอาแต่ใจ น้อยๆ ก็น่ารักแต่ถ้ามากเกินไปก็น่ารำคาญใช่ไหม
(ใช่) ภรรยาบางคนมีสามีเหมือนมีลูก หรือบางคนมีภรรยาเหมือนมีน้องสาว ฉะนั้นเกิดเป็นคนเราอย่าลืมสำนึกในความเป็นตัวตนของเราว่าในหนึ่งชีวิตเรามีฐานะอะไรบ้าง
และจงดำรงตำแหน่งฐานะตรงนั้นให้มีความรับผิดชอบสูงสุด
แค่นี้ความผิดพลาดในโลกก็ยากจะเกิดขึ้นจริงไหม (จริง)
แต่โดยส่วนใหญ่มนุษย์ชอบรักสบาย เอาเปรียบผู้อื่น กินแรงผู้อื่นได้หรือไม่
(ไม่ได้)
อย่างนั้นเราจะเป็นที่รักของคนอื่นทำอย่างไร
ไม่ต้องเอาโซ่ล่ามก็ได้นะเขาก็จะรักเราตลอดไป อะไรที่จะทำให้คนเขารักเรา
ใช้การแต่งตัวสวยๆ อย่างเดียวได้ไหม (ไม่ได้) ความสวยอย่างไรมันก็มีวันร่วงโรย
ใช่หรือไม่ (ใช่)
ใช้ความดีอย่างไรที่จะมัดใจเขาให้อยู่หมัดไม่ไปไหน
ฝ่ายหญิงกับฝ่ายชายความคิดจะต้องไม่เหมือนกัน ฝ่ายหญิงต้องมีแบบหนึ่ง
ฝ่ายชายต้องมีแบบหนึ่ง ถูกหรือเปล่า (ถูก) จะมัดใจหญิงอย่างไรให้อยู่หมัด
คนโบราณเขาบอกว่า “อย่ามัวไปมัดใจผู้อื่นข้างนอกจนลืมมัดใจคนในบ้าน”
รักคนอื่นเป็นแต่ไม่สามารถรักคนในบ้านเป็น
อย่างนี้ก็เรียกว่าเหลวไหลสิ้นดี อดทนกับคนข้างนอกบ้านได้
แต่อดทนกับคนในบ้านไม่ได้ อย่างนี้ไม่ถูกต้อง ใช่หรือไม่ (ใช่)
แล้วอะไรที่จะทำให้เราสามารถมัดใจเขาได้ (ความจริง) บางทีจริงใจอย่างเดียวแต่ถ้าจริงใจไม่ถูกคน
เขาก็ไม่รักตอบก็มี ขอให้เป็นความรักที่ไม่หวังผลตอบแทน รักโดยไม่หวังผล
รักโดยไม่ครอบครอง ความรักนั้นจะสามารถยืนยงคงกระพันได้ จริงไหม (จริง)
ลองรักแล้วบอกว่าเขาต้องตอบ
พอเขาไม่ตอบเราก็ปฏิบัติต่อเขาไม่ดี แล้วอย่างนี้เราจะผูกให้เขารักเรานานๆ ได้ไหม
(ไม่ได้) อยากให้เขารักเรา เราต้องขยัน มีความรับผิดชอบ ไม่เลือกที่รักมักที่ชัง
รับได้ทุกสภาวะไม่ว่าเราจะสวยหรือแก่แล้ว รักเราได้แม้ตอนเราเข้มแข็งและอ่อนแอ
ใช่หรือไม่ (ใช่) ฉะนั้นเราอยากรักใครจริง ต้องเริ่มต้นที่ตัวเรานั้นต้องรักคนอื่นเป็นก่อน
เคยไหมด้วยความรัก ด้วยความหวังดี
แต่พอเขาไม่ดีอย่างที่เราคิด ไม่ดีอย่างที่เราหวังเราก็เลยระเบิดอารมณ์ออกมา
พอระเบิดอารมณ์ออกมา ตอนนี้เข้าหน้าติดไหม (ไม่ติด) คุยได้อย่างไม่สนิท
แม้จะเคยรักกันขนาดไหนแต่ถ้าทะเลาะกันหนึ่งครั้ง ต่อไปเวลามองหน้ากันก็มองไม่เต็มตา
จริงไหม (จริง) จะพูดว่าหวังดีเขาก็ไม่เชื่อเราแล้ว ฉะนั้นรักใครมากอย่างไร
ถ้าเขาไม่เป็นอย่างที่เราคิด อดทนหน่อย ให้อภัยมากๆ หน่อย อย่าปล่อยอารมณ์ออกมา
ถ้าปล่อยอารมณ์ออกมามีสิบอย่างพูดสิบอย่าง ไม่มีใครคบหรอก
เคยได้ยินไหมมีความรู้สึกสิบอย่างต้องพูดสักสามพอ เก็บไว้เจ็ด
เห็นอะไรที่ไม่ชอบบางครั้งก็ต้องรู้จักเก็บอารมณ์ แล้วก็ให้อภัย
เพราะว่าแก้วแตกประสานอย่างไรให้สวยเหมือนเดิมก็ไม่ได้
ความรู้สึกที่สูญเสียไปแล้วเรียกให้กลับมาเหมือนเดิมก็เรียกได้ยาก
แล้วเราจะยอมรับความแตกต่างของคนได้อย่างไรล่ะ ถ้าเขาเป็นไม่ได้อย่างที่เราคิด
เราจะยอมรับเขาอย่างไร บางทีก็เป็นเรื่องยาก
ยิ่งถ้าหากเขาทำในสิ่งที่เราคิดไม่ถึงและไม่ควรจะทำด้วย ถูกหรือเปล่า (ถูก)
เรามาเรียนรู้วิธียอมรับความแตกต่าง
เพื่อไม่ให้เกิดใจที่แตกแยกดีไหม (ดี)
เหมือนใจเราถ้าใจเรารวมกันเป็นหนึ่งทำอะไรก็ต้องมีพลัง แต่ถ้าหากใจมันแตกเป็นสอง
ทำอะไรก็จะเกิดความละล้าละลัง แรงที่จะทำมันก็ไม่เต็มที่ จริงไหม (จริง)
เหมือนกันถ้าครอบครัวมีความกลมเกลียวสมัครสมาน พ่อว่าซ้าย แม่ก็ว่าซ้าย พ่อว่าขวา
แม่ก็ว่าขวา เวลาทำอะไรก็ย่อมสำเร็จ แต่ถ้าหากว่าครอบครัวหนึ่ง พ่อว่าซ้าย แม่ว่าขวา
ก็ย่อมเป็นอันตรายใช่หรือไม่ (ใช่) ฉะนั้นเราอยู่ร่วมกันลืมไม่ได้คือคำว่า “ถ้อยทีถ้อยอาศัย” และรู้จักเคารพเขาเคารพเรา
อยากให้เขาเคารพเราแต่เราทำตัวไม่น่าเคารพ ใครจะเชื่อถือ
ฉะนั้นการอยู่ในโลกจึงไม่ใช่เรื่องยาก
สามารถมีความสุขได้ สามารถเป็นที่รักได้ สามารถเป็นที่น่าเชื่อถือได้
แล้วก็สามารถอยู่อย่างคนพ้นทุกข์ได้ เอาไหม (เอา)
เหมือนเราอายุน้อยๆ มีกำลังวังชา
พอเดินไปไหนกับคนแก่แล้วต้องพาคนแก่เดิน เรารู้สึกว่าทำไมเดินช้าอย่างนี้ น่ารำคาญ
อย่างนี้ถูกไหม
(สิ่งศักดิ์สิทธิ์เมตตาให้นักเรียนชายสูงอายุออกมาเดินแข่งกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์)
เห็นไหมว่าในความแตกแยก
บางทีก็มีความน่ารักได้ถ้าเรารู้จักใช้ เราจะใช้อะไรเป็นตัวประสานความสัมพันธ์
ใช้ความสนุกสนาน หรือใช้อารมณ์ที่น่าเบื่อน่ารำคาญ
เคยไหมอยู่กับผู้ใหญ่ถ้าใจเรารู้สึกน่าเบื่อน่ารำคาญ อยู่กับท่านก็ไม่มีความสุข
แต่ถ้าเราอยู่กับท่านด้วยจิตใจที่รัก อยากให้ท่านมีความสุขมีความสดชื่น
เอาตัวนี้เป็นตัวประสานอยู่ด้วยกันก็เป็นสุขได้ใช่หรือไม่ (ใช่) อย่ารำคาญคนแก่นะ
จำไว้ว่าวันนี้เรายังหนุ่มแต่ต่อไปเราก็แก่
ถ้าตอนนี้เรารำคาญเดี๋ยวลูกหลานก็จะทำกลับกับเราบ้าง และจะรำคาญมากกว่าเราเป็นเท่าตัว
เพราะคนสมัยนี้อดทนได้แค่นี้ คนรุ่นหลังก็ยิ่งอดทนได้นิดเดียว ใช่หรือไม่ (ใช่)
ฉะนั้นสิ่งดีๆ พยายามขยายให้มาก สิ่งที่ไม่ดีรีบหดให้น้อย
เพื่อจะได้ไม่ส่งต่อรุ่นหลัง และในทางกลับกันคนอายุมากก็อย่าดูถูกเด็กรุ่นหลัง
เพราะบางครั้งเด็กรุ่นหลังก็แซงคลื่นลูกหน้าได้เหมือนกัน
ฉะนั้นเด็กพูดอะไร ก็บอกว่ารำคาญ
คบเด็กสร้างบ้านไม่คบหรอก อยู่กันอย่างนี้มีความสุขไหม (ไม่มี)
กลายเป็นเด็กก็เบื่อผู้ใหญ่ ผู้ใหญ่ก็รำคาญเด็ก ครอบครัวจะประสานกันได้ไหม
(ไม่ได้) ฉะนั้นผู้ใหญ่ก็ต้องรู้จักฟังเด็กบ้างและเด็กจะขาดไม่ได้เลย อยากเป็นเด็กที่น่ารักต้องมีมารยาทและรู้จักเคารพนบนอบ
ส่วนผู้ใหญ่อยากจะอยู่กับใครให้มีความสุข ต่อเด็กต้องมีเมตตามากๆ ใช่ไหม
อยู่กับใครเขาก็จะรักเรา ฉะนั้น อยากอยู่กับเราอย่างมีความสุขก็ต้องคิดในทางที่ดี
เรากับท่านมีอะไรต่างกันไหมศิษย์น้อง
มองภายนอกเราไม่ต่างกัน มีผม มีตา มีจมูกเหมือนกับท่านไหม หูเราก็มีครบสองข้าง
ปากเราก็มีปากเดียวใช่ไหม เราก็เหมือนกัน คนทุกคนเหมือนกัน
แต่ในความเหมือนก็มีความต่าง ในความต่างก็มีความเหมือน
อยู่ที่เราจะเลือกมองสิ่งไหน ถ้าเรามองว่าเป็นคนเหมือนๆ กัน ก็คุยกันได้
แต่ถ้ามองว่าเป็นคนไม่เหมือนกัน บางทีก็คุยไม่รอด ใช่หรือไม่ (ใช่)
คนในโลกนี้แม้จะยิ่งใหญ่ปานใด แม้จะร่ำรวยขนาดไหน
แต่คนทุกคนล้วนมาจากเล็กๆ ก่อนทั้งนั้น แม้จะมีความรู้มากมายขนาดไหน
แต่ก่อนก็เคยโง่มาก่อนทั้งนั้น เราอยากจะบอกว่าเล็กกับใหญ่ต่างกันตรงไหน
ท่านก็เคยเล็กมาก่อน จึงยิ่งใหญ่และเติบโตมาจนถึงทุกวันนี้
ฉะนั้นเราอยากอยู่ร่วมโลกกัน จึงอย่าดูหมิ่นดูเบากัน
เพราะเกิดเป็นคนถ้าดูถูกใครแล้ว คนนั้นยากจะเจริญ
และคนนั้นยากจะอยู่ร่วมกับใครได้อย่างมีความสุข
(สิ่งศักดิ์สิทธิ์เมตตาให้นักเรียนในชั้นร้องเพลงเล็กๆ
ใหญ่ๆ โดยใช้มือทำท่าประกอบ)
ไม่ใช่ว่าเราจะใหญ่เสมอไป
บางครั้งเราก็ต้องกลายเป็นเล็กได้ และบางครั้งเล็กก็กลายเป็นใหญ่ได้
อย่าดูถูกดูเบาตัวเอง เห็นเล็กๆ
อย่างนี้ก็เป็นหนึ่งในคนที่มีค่ามีความสำคัญต่อโลกได้เหมือนกัน
อยู่ที่ว่าเราจะประพฤติปฏิบัติอะไร ถูกหรือเปล่า (ถูก)
(สิ่งศักดิ์เมตตาถามนักเรียนในชั้นว่าใครทำท่าผิดบ้างให้ยกมือ)
เก่งมากกล้ายอมรับ เราอยู่ในโลกนี้
บางทีถ้าเราผิดว่าไปตามผิด อย่าผิดแล้วทำกลมกลืนว่าตัวเองถูก คนอย่างนี้ไม่ดีเลย
ทำให้คนที่ตั้งใจทำพลอยหมดกำลังใจไม่อยากทำ ถูกหรือเปล่า (ถูก)
(สิ่งศักดิ์สิทธิ์เมตตาให้ผู้ปฏิบัติงานธรรมท่านหนึ่ง นำกระดาษไปเช็ดที่โถส้วม
และอีกท่านหนึ่งนำก้านธูปไปจิ้มมูลสัตว์)
กระดาษนี้หนักไหม (ไม่หนัก) กล้าจับไหม เขาเช็ดด้านนี้
กล้าโดนไหม เห็นไหมว่ากระดาษใบเดียว จากที่ตอนแรกเราว่ามันเบา
มันกลายเป็นหนักทันที เพราะว่าสกปรก ใช่หรือไม่ แล้วถ้าหากว่ากระดาษใบเดียวกัน ขออาสาสมัครหนึ่งคน
ใครจะยอมจับหนึ่งใบ จับมือซ้ายหรือขวาดี แต่มืออันหนึ่งต้องเปื้อนใช่ไหม
แต่ถ้าหากเราบอกว่ามันเปื้อนทั้งสองอันล่ะ หนักไหม (หนักขึ้นหน่อย) หนักที่ไหน
(หนักที่ใจ) เห็นไหมว่าหลายเรื่องในโลกนี้ จะหนักหรือเบาอยู่ที่อะไร (ใจ) ถามจริงๆ กระดาษเปื้อนโถส้วมมันหนักไหม (ไม่)
แต่ทำไมเรารู้สึกหนัก เพราะใจเรารู้สึกรังเกียจใช่หรือไม่ (ใช่)
แล้วในโลกนี้มีอะไรบ้างที่เรารังเกียจ มีอะไรบ้างที่เราพบเราปฏิเสธรับไม่ได้
ถ้าก้านธูปนี้ตกอยู่กับพื้น เราเก็บขึ้นมาทันที
เราก็ว่ามันเบาถูกไหม แต่ถ้าก้านธูปนี้มันตกอยู่กับพื้น
แล้วเรารู้ว่ามันเปื้อนมูลสัตว์มา ไม่รู้ว่าเปื้อนด้านไหน มันหนักขึ้นทันทีใช่ไหม
(ใช่) แต่ถ้าเกิดว่าเราเดินมาจากไหนไม่รู้ หยิบมันไปทิ้ง ก็ไม่หนักใช่ไหม
เรื่องราวในโลกนี้ มนุษย์ทุกคนหนีไม่พ้นทุกข์ทั้งแปด
ความพลัดพราก ความตาย การเจ็บป่วย และอีกหลายอย่างในทุกข์ทั้งแปด
พอเราพบเจอเราก็รู้สึกเป็นเรื่องยากที่จะรับไหว และพอเจอกับตัวเอง
เราก็ตั้งป้อมปฏิเสธไม่เอา แล้วเราก็ทุกข์
แต่ถามว่าใช่ความเจ็บปวดหรือไม่ที่ทำให้เราทุกข์
การป่วยเป็นโรคทำให้เราทุกข์มากไหม แต่ส่วนใหญ่เป็นเพราะว่าความคิดฟุ้งซ่าน
ทำให้เรายิ่งทุกข์หนักมากกว่าเดิมจริงไหม
เหมือนตัวอย่างง่ายๆ มีชายคนหนึ่งป่วย
นอนปวดท้องอยู่โรงพยาบาล อีกคนหนึ่งก็ปวดท้องเหมือนกัน ปรากฏผลตรวจออกมา
คนหนึ่งเป็นมะเร็ง อีกคนเป็นโรคกระเพาะ แต่พยาบาลวางผลตรวจสลับเตียงกัน
เอาผลตรวจของคนที่เป็นมะเร็งไปให้คนที่เป็นโรคกระเพาะ แล้วคนเป็นโรคกระเพาะนั้นเกิดอยากรู้ว่าปวดมานานแล้วไม่หายสักที
ก็ถามหมอว่าเป็นอะไร พอหมอหยิบผลตรวจขึ้นมาดู
ก็บอกว่าเสียใจด้วยคุณเป็นมะเร็งในกระเพาะ
ถ้าหมอบอกว่าท่าทางท่านคงจะอยู่ได้ไม่นาน นอนหลับไหม
พอวันรุ่งขึ้นชายคนนี้ก็กลับมาถามหมออีกว่า ผมเป็นโรคมะเร็งจริงหรือ ผมนอนไม่หลับทั้งคืนเลย
หมอบอกว่าไม่ใช่ คุณเป็นโรคกระเพาะ หายเป็นปลิดทิ้งเลยไหม
บางทีมนุษย์ไม่ได้ตายเพราะความทุกข์หรอก
แต่ตายเพราะความคิดฟุ้งซ่าน ไม่ได้ตายเพราะโรคมะเร็งหรอก แต่ตายเพราะทำใจไม่ได้
ใช่ไหม ไม่ได้ตายเพราะอกหักหรอก
แต่รับไม่ไหวเพราะถูกหักอก ไม่ตายเพราะหมดตัวหรอก แต่เพราะใหญ่แล้วเล็กไม่เป็น
เราอยู่ในโลกนี้อย่าให้ความคิดนั้นฆ่าเรา
เหมือนคนอื่นว่าเราก็ไม่เจ็บปวดเท่าเราว่าซ้ำตัวเอง แต่ถ้าคนอื่นว่าเราโง่
แต่ฉันบอกว่าฉันน่ะฉลาด เราเจ็บไหม ฉะนั้นเหตุแห่งทุกข์อยู่ที่ตัวเรา
อย่าคิดฟุ้งซ่าน ถ้าเราไม่ฟุ้งซ่าน เราก็ดับทุกข์ได้เป็นร้อยๆ เรื่องแล้วจริงไหม
เวลาที่เราได้รับเรื่องอะไรที่ไม่คาดคิด หรือเจอปัญหา
ขอให้ตั้งสติแล้ววางใจให้สงบ
เอาใจที่สงบนี้กล้าไปเผชิญรับกับเรื่องราวที่มากระทบด้วยความเข้มแข็ง
เมื่อเรามีสติยั้งคิด อะไรที่มากระทบเราก็จะสามารถมองเห็นได้ชัด
แต่ถ้าหากว่ามีเรื่องมากระทบแล้วใจเราวุ่นวายสับสน เราจะมองเห็นอะไรได้แจ่มชัดไหม
ถ้าหากว่าบางครั้งมีเรื่องมากระทบ เราขอร้องไห้ก่อน เดี๋ยวค่อยทำใจ ร้องไปเลย
ร้องให้เต็มที่ ร้องเสร็จแล้วตั้งสติ มองให้ดี แล้วสู้ต่อไป
อย่าร้องอย่างเป็นบ้าเป็นหลัง อย่าไปจมอยู่กับอารมณ์
เพราะอารมณ์นั้นไม่เคยทำให้ใครได้ดี ให้เรียกสติปัญญาคืนมา
เราถึงจะสามารถรับแล้วเดินต่อไปได้ ใช่หรือเปล่า (ใช่)
ฉะนั้น มนุษย์เกิดมาต้องก้าวต่อไป
อย่าให้อารมณ์อะไรมาชักพาทำให้เราจิตใจหดหู่เลย ท่านเกิดมาพร้อมกับใจที่ว่างเปล่า
แต่วันไหนที่รับเรื่องไม่ดีใจรู้สึกเป็นทุกข์ ฉะนั้น ก็เอาออกสิ
ในเมื่อเก็บไว้แล้วทำให้เราทุกข์ใจ ทำไมไม่เทมันทิ้ง แล้วเก็บแต่เรื่องดีๆ
ไว้สบายใจกว่า ใช่ไหม (ใช่)
ยกตัวอย่างง่ายๆ เคยได้ยินนิทานเรื่องหนึ่งไหม
มีพระและเณรสององค์กำลังจะเดินข้ามแม่น้ำ แต่ปรากฏว่ามีหญิงคนหนึ่งกำลังจะเดินข้ามแม่น้ำเหมือนกัน
แต่เผอิญไม่มีสะพานข้ามแม่น้ำ ผู้หญิงเวลาข้ามแม่น้ำจะดูไม่งาม ใช่หรือไม่ (ใช่)
ถ้าถกกระโปรงก็จะดูไม่สวย พระก็เลยบอกว่าโยมมานี่ อาตมาจะช่วยอุ้มข้ามแม่น้ำ
พออุ้มข้ามเสร็จแล้วก็วาง วางเสร็จแล้วก็เดินกลับวัดไป
เณรคนนั้นก็เดินตามด้วยความรู้สึกว่า ทำไมหลวงพ่อทำแบบนี้
ไปจนถึงวัดแล้วก็อดรนทนไม่ได้ ก็ถามหลวงพ่อว่า อุ้มสีกามันบาปไม่ใช่หรือ
หลวงพ่อบอกว่า เจ้ายังถือสีกามาจนถึงวัดอีกหรือ
หลวงพ่อวางสีกาไว้ตั้งแต่ตรงนั้นแล้ว
เช่นเดียวกันถ้าเราเห็นใครทำผิด นิสัยไม่ดีเลย
เชื่อไหมตั้งแต่ปีที่แล้วจนถึงปีนี้เรายังจำได้ เขากลายเป็นคนดีไปแล้ว
แต่เรายังลากความไม่ดีของเขามาจนตัวเราไม่ดีใช่ไหม (ใช่) ฉะนั้น
ความไม่ดีของคนอื่นเห็นแล้ววางซะ อย่าลากมาเก็บไว้ในใจเลย เก็บแต่สิ่งดีๆ
ไว้ไม่ดีกว่าหรือ อยู่ร่วมกันจะได้มองกันได้อย่างเต็มตา
เมื่อสักครู่เราบอกวิธีอยู่ร่วมกันทำอย่างไรจะได้ไม่ทุกข์
เราจะเพิ่มอีกอย่างหนึ่ง ถ้าหากเราอยู่ร่วมกัน ภายในใจเรารู้สึกไม่ทุกข์ตลอดเวลา
เชื่อไหมว่าในโลกนี้จะมีแต่เรื่องที่มีความสุข
เรื่องอะไรในโลกที่ทำให้เรารู้สึกต้องขอบคุณ
และต้องขอโทษบ้าง แล้วถ้าหากว่าเราอยู่ในโลกนี้ ทุกเรื่องราวที่เกิดขึ้นกับเรา
เรารู้สึกขอบคุณตลอดเวลา ขอบคุณจริงๆ
ขอบคุณกาลเวลาที่ทำให้เรารู้ว่าเกิดเป็นคนต้องมีการเปลี่ยนแปลง มีความแก่
มีความดับเป็นธรรมดา
ขอบคุณความทุกข์ที่สอนให้เรารู้ว่าชีวิตนี้ไม่ใช่แค่สุขอย่างเดียว
แต่ยังมีทุกข์ที่เป็นเพื่อนอยู่กับเราไม่ไปไหน ใช่หรือไม่ (ใช่)
ถ้าในใจเรารู้สึกขอบคุณตลอดเวลา เราจะโกรธอะไรลงไหม เราจะว่าฟ้าว่าดิน
เราจะว่าคนที่เรารัก และเราจะว่าใครไหม
จิตที่รู้จักขอบคุณ
ไม่ว่าจะเป็นสิ่งที่มีชีวิตหรือไม่มีชีวิตอยู่ทุกๆ ขณะ
จะทำให้เรามีความสุขและพ้นทุกข์ได้ แม้ไม่มีเราก็ขอบคุณ เพราะความไม่มีจึงทำให้เรารู้ว่าทุกสิ่งในโลกไม่ใช่ของฉัน
ถึงเวลาก็ต้องไปใช่ไหม (ใช่) แล้วโดยปกติเราจะขอบคุณต่อเมื่ออะไรล่ะ ใครตอบได้
(ขอบคุณเมื่อเราสมหวัง) แล้วถ้าหากผิดหวังจะขอบคุณไหม
(ไม่ขอบคุณ) ทำไมไม่ขอบคุณล่ะ ไม่เคยคิดหรือว่า ไม่ใช่เพราะว่าผิดหวังร้อยครั้ง
จึงมีสมหวังหนึ่งครั้งจริงไหม (จริง) ถามจริงๆ ชีวิตท่านสมหวังทั้งสิบครั้งไหม
(ส่วนมากผิดหวัง) หรือไม่ใช่เพราะผิดหวังสิบครั้ง
พอมีสมหวังเราจึงรู้ค่าของความสมหวังว่ามีค่าขนาดไหน
เพราะผิดหวังมาเยอะแล้วใช่หรือไม่ (ใช่) ฉะนั้นต้องขอบคุณความผิดหวัง
ที่ทำให้รู้จักความสมหวังเป็นสุขอย่างนี้นี่เอง
(ขอบคุณเมื่อเห็นทุกคนในโลกนี้มีความสุข)
น่าจะบอกว่ารู้สึกขอบคุณถ้าในโลกนี้มีสันติสุข คนไม่ทำร้ายกัน
แต่ถ้าหากว่าขอบคุณที่โลกนี้ไม่สันติสุข ได้ไหม (ไม่ได้)
ต้องเปลี่ยนเป็นขอโทษจริงๆ ที่ทำให้โลกนี้ไม่มีสันติสุข
อย่าคิดว่าเป็นเฉพาะคนกลุ่มนั้นทำให้โลกวุ่นวาย
ตัวเราก็สามารถเป็นภัยและทำให้สังคมวุ่นวายได้ ถ้าเราคิดแบบยึดติด
คิดแบบไม่เปิดใจกว้างถูกไหม (ถูก)
คนที่คิดแบบยึดติดและรักพวกพ้องตัวเองไม่รักพวกพ้องใคร
คนนั้นสามารถทำอันตรายสังคมได้ แล้วเราเป็นไหม
บางทีมีความคิดอย่างหนึ่งขึ้นมาห้ามใครแย้งนะ แม่ว่าอย่างนี้ลูกก็ต้องว่าอย่างนี้
ฉันว่าอย่างนี้เธอก็ต้องตามอย่างนี้ แล้วเคยไหมเวลาทำงานมีสองกลุ่ม
รักกลุ่มนี้มากกว่ากลุ่มโน้นเป็นไหม (เป็น) ฉะนั้นเราก็สามารถเป็นตัวก่อภัยย่อมๆ
ได้เหมือนกัน ถ้าเราทุกคนมีความยึดติดและรักเฉพาะพวกพ้องตัวเองใช่หรือไม่ (ใช่)
เล่านิทานให้ฟังอีกเรื่องหนึ่งเอาไหม (เอา)
คนที่มีความรักมากๆ สามารถก่อภัยได้ เป็นไปได้ไหม (ได้)
และคนที่มีความรักก็สามารถฆ่าตัวเองตายได้ จริงไหม (จริง) เหมือนง่ายๆ
มีพระองค์หนึ่ง จำวัดอยู่ในกุฏิ ปรากฏว่ามีขโมยย่องเข้ามา
แล้วก็เปิดลิ้นชักเห็นเงินเต็มเลย พอจะหยิบเงินหันมาเจอพระพอดี ขโมยตกใจ พระบอกว่า
โยมจะเอาไปก็ได้ แต่เหลือให้อาตมาไว้ใช้พรุ่งนี้หน่อยนะ ขโมยพอเอาเงินไปแล้ว
ก็เดินย่องออกไป พระก็บอกว่า โยมเอาเงินของเขาไปไม่ขอบคุณหน่อยหรือ จริงๆ
แล้วถ้าหลวงพ่อไม่ยอมตั้งแต่แรก หลวงพ่อรักเงิน ป่านนี้หลวงพ่อคงไม่อยู่แล้วใช่ไหม
(ใช่) พอขโมยไปเรียบร้อย รุ่งเช้าตำรวจจับขโมยได้ ก็มาถามหลวงพ่อว่า
หลวงพ่อขโมยคนนี้ได้มาขโมยของในวัดไหม หลวงพ่อก็บอกว่าเปล่า ขโมยก็นั่งเงียบ
หลวงพ่อบอกต่อว่า ก็ตอนมาเอาไปยังขอบคุณหลวงพ่อเลย
หลวงพ่อจะว่าเขาเป็นขโมยได้อย่างไร พอขโมยคนนี้พ้นโทษ คนแรกที่เขาอยากหาคือใคร
(หลวงพ่อ) เพราะอะไร เพราะความไม่ยึดติด เห็นของๆ ตัวเองก็เหมือนของทุกๆ คน
ถ้าอยากจะหมดทุกข์ให้ถึงที่สุดแล้วไม่มีทุกข์เลย นั่นก็คือไม่มีอะไรในโลกเป็นของตน
เมื่อนั้นท่านจะหมดทุกข์ได้นะศิษย์น้อง แม้กระทั่งสิ่งที่รักที่สุด ทำได้ไหม
จำไว้นะเราทุกข์เพราะว่า อันนี้ของๆ เรา
อันนี้ไม่ใช่ของๆ เรา จริงไหม (จริง) คนที่เป็นพ่อแม่
ถ้าหากวันนี้มีเด็กคนหนึ่งเดินแล้วก็ล้มไป เรารู้สึกว่าน่ารัก
แต่ถ้าเมื่อไหร่เป็นลูกเรา ก็บอกว่าระวังลูก มีแต่ความกังวลใช่ไหม (ใช่)
เหมือนกับชายคนหนึ่ง เป็นนักรบ รบกี่ครั้งก็ชนะ
คนกี่หมื่นกี่แสนก็ไม่เคยกลัว เอาชนะได้หมด แต่เขามีจุดอ่อนอยู่ข้อหนึ่งคือ
เขามีแก้วเจียระไนใบหนึ่ง เป็นแก้วที่บางที่สุดเท่าที่ช่างใดๆ ในโลกนี้จะทำได้
กลับมาจากรบเมื่อไหร่ เขาจะต้องมาเปิดดูว่ายังอยู่ไหม ปรากฏว่า
พอวันนั้นเขากลับมาจากรบเสร็จ ภูมิใจรบชนะ ได้เกียรติยศ ได้เงินทอง ก็มาเปิดดูแก้ว
แล้วก็เอามาชื่นชม แต่ในขณะชื่นชมอยู่นั้น มือเกิดลื่น แก้วก็กลิ้งตกลงมาแต่รับทัน
ยังไม่แตก แต่เชื่อไหมว่าตอนนั้น ใจมันหายไปเลย ใช่ไหม (ใช่) แล้วเขาก็คิดได้ว่า
เราเป็นชายอกสามศอก รบกี่ศึกไม่เคยกลัว แต่เพียงแค่แก้วใบเดียวเท่านั้น
พอคิดได้ก็เขวี้ยงแก้วทิ้งเลย ไม่เอาแล้ว แล้วเราล่ะทำใจได้ไหม สิ่งที่รักที่สุด
คือสิ่งที่ทุกข์ที่สุด ของที่หวงที่สุดคือของที่ทำให้เจ็บช้ำที่สุด
อยากพ้นทุกข์
อยากมีสุขในชีวิตคิดเสียว่าลูกเขาก็คือลูกเรา ลูกเราก็คือลูกเขาดีไหม
คิดได้จะได้ปล่อยบ้างนะ ไม่อย่างนั้นก็ห่วงลูกไม่จบไม่สิ้น ถ้าทำได้แบบนี้
ศิษย์น้องคงมีความทุกข์น้อยและก็คงมีสุขมากขึ้น ใช่หรือเปล่า เพราะฉะนั้น
วันพรุ่งนี้จะหายทุกข์ได้อย่างไร ถ้าวันนี้ยังตัดทุกข์ไม่เป็นเลย ถูกหรือไม่ (ถูก)
ทำวันนี้เป็นเรื่องที่ยากไหม (ยาก) ยากตรงที่ทำอย่างไร ให้คิดว่านี่ไม่ใช่ของเรา
นี่ไม่ใช่ลูกเราเพราะตอนแรกยังคิดว่าเขาคือลูกเรา
แต่จำไว้ว่าถึงเวลาลูกก็ต้องมีทางของลูก เราสอนให้เขาดีเท่าไหร่ แต่ถ้าเขาไม่เอาดี
เปลี่ยนได้ไหม (ไม่ได้) ก็คิดเสียว่าปล่อยไปตามเวรตามกรรมแล้วกัน
เงินวันนี้อยู่กระเป๋าเรา พรุ่งนี้มันหายไป เงินสิบบาทหายไปร้องไหม
(ไม่ร้อง) ทองหนึ่งบาทร้องไหม (ร้อง) แต่ร้องเสร็จแล้วกลับมาตั้งสติ
มันไปแล้วต่อไปฉันต้องหาให้ได้สองบาทเลย ดีไหม (ดี)
แต่ไม่ใช่ว่าไปโทษคนอื่นขโมยเอาไปนะ เพราะของในโลกนี้มีมาแล้วก็มีไป
วันนี้ได้วันต่อไปก็อาจเสีย ถ้าอย่างนั้นไปเล่นลอตเตอรี่ดีไหม (ไม่ดี)
ชีวิตนี้ยังไม่รู้เลย ยังเอาเงินที่มั่นคงอยู่
ไปเสี่ยงกับเงินที่ไม่รู้ว่าจะได้กลับมาหรือเปล่า
เหมือนสติสามารถทำให้เรารู้เนื้อรู้ตัว
แต่อารมณ์เป็นอะไรที่ทำให้เราไม่รู้เนื้อรู้ตัว เพราะฉะนั้นอย่าเชื่ออารมณ์มาก
เชื่อสติดีกว่า เพราะบ่อยครั้งมนุษย์เราฟังอารมณ์มากกว่าสติ และเพราะคบอารมณ์บ่อยๆ
เราเลยกลายเป็นคนต้องเสียใจวันละหลายร้อยหน ถูกไหม (ถูก)
“วาจาแย้งพาสูญเสียสาวไส้”
คำพูดของคนถ้าหากใครพูดอะไรแล้ว เราเอาแต่แย้งตลอด
ทำงานก็ร่วมกันยาก ใช่หรือไม่ (ใช่) บางครั้งก็ต้องรู้จักยอมให้เขาพูดก่อน
แล้วค่อยพิจารณาว่าต้องเป็นอย่างนี้นะ ไม่ใช่ว่ายังพูดไม่จบ แล้วก็แย้งก่อน
อย่างนี้ก็ทำให้อยู่ร่วมกันยาก บางทีเวลาเราไม่พอใจคำพูดของเขา
แล้วเราจะเอาเหตุผลมาแย้งก็มักจะว่าเขาในทางเสียๆ หายๆ ใช่หรือไม่ (ใช่)
ฉะนั้นจำไว้นะ พูดผิดครั้งหนึ่งต่อให้เป็นม้าดีขนาดไหน ก็เรียกกลับคืนมาไม่ได้
ฉะนั้นพูดอะไรต้องรู้จักระมัดระวัง ดีไหม (ดี)
“วาจาใหญ่ขัดเสียจิตต่างหม่น”
ถ้าหากเสียงส่วนใหญ่เขาบอกแบบนี้
แต่เราหนึ่งคนไม่เห็นด้วย ก็ทำให้สังคมที่อยู่ร่วมกัน อาจจะเกิดความบาดหมางได้
ฉะนั้นอยู่ร่วมกันบางครั้งต้องลดความเป็นตัวตน ฟังเสียงส่วนรวมบ้าง ได้หรือเปล่า
(ได้)
สรุปคือ เราอยากหมดความทุกข์ได้ อย่างแรกก็คือ
(ไม่ยึดติด, มีใจขอบคุณ, มีความรักให้กัน)
รักแบบไม่ครอบครองนะ (ให้รู้จักปล่อยวาง, ไม่เก็บมาคิดฟุ้งซ่าน,
รักโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน, ไม่เอาความคิดของผู้อื่นมายึดติดให้ตัวเองทุกข์ใจ,
ไม่ยึดติดกับสิ่งของ) ถ้าหายไปแล้วก็แล้วไป อย่าไปทุกข์กับมัน
ใช่ไหม (ใช่)
บางครั้งถ้าชีวิตต้องเจอเรื่อง เจอปัญหา เจอคนว่า
ขอให้ศิษย์น้องเอาไปคิดนะ ถ้าในใจเรารู้สึกขอบคุณตลอดเวลา
เราก็จะโกรธเขาไม่ลง
ถ้าในใจรู้จักปล่อยวางไม่ยึดมั่นตัวเขาตัวเรา หากเขากำลังว่าเรา คิดเสียว่าเขาหวังดี
เขาก็เหมือนเรา เขาก็เหมือนกระจก เขาเห็นในสิ่งที่เราไม่เห็น เราก็จะไม่โกรธเขา
แล้วถ้าหากว่าใครมาทำให้เราเจ็บปวด
ก็รู้จักใช้ความเมตตากับเขาให้มากเราจะได้ไม่โกรธไม่แค้นเขา แล้วการอยู่ในโลกนี้
ความสุขจึงไม่ใช่เรื่องยากสำหรับคนที่มีธรรมประจำใจ เลือกเอาก็ได้
ศิษย์น้องอยากเลือกเอาอะไรเป็นธรรมประจำใจ รู้จักขอบคุณอยู่ตลอดเวลาก็ได้
รู้จักปล่อยวาง ไม่ยึดมั่นถือมั่น นี่ตัวเขา นี่ตัวเราก็ได้ รู้จักเมตตา รักทุกๆ
คนอย่างไม่ยึดมั่นถือมั่น เลือกเอานะ
ชีวิตนี้ไม่มีใครชี้ทางพ้นทุกข์และทำให้พ้นทุกข์ได้ ถ้าคนนั้นไม่เดินตามทางที่ชี้
ถูกไหม (ถูก)
เราศึกษาบำเพ็ญธรรมเพื่อความหลุดพ้น ใช่หรือไม่ (ใช่)
ไม่ต้องหลุดพ้นเป็นถึงพระอรหันต์ เป็นพระพุทธะหรอก
หลุดพ้นจากความทุกข์ที่มันเกาะกินใจ ที่เวลามันมากระทบทีไรแล้วเราปล่อยไม่ได้สักที
เอาแค่นี้ก่อน ยากไหม (ไม่ยาก) อยากเป็นที่รักของใครๆ
ก็จงรู้จักมีน้ำใจแล้วก็ให้แต่สิ่งที่ดีๆ เรารักใครก็ตามแต่เราไม่เคยให้อะไรใครเลย
เขาก็ไม่เชื่อหรอกว่าเรารักเขาจริง แต่ให้แล้วต้องไม่ให้จนทำให้เขาเสียคน
เหมือนลูกให้มากเกินก็เสียนิสัย ใช่ไหม (ใช่) ฉะนั้นตอนไหนควรให้ ตอนไหนไม่ควรให้
ต้องรู้จักด้วย สุดท้ายเป็นคนในโลกยืดได้ก็หดได้ บางครั้งใหญ่ได้ก็เล็กได้
เราจะได้เป็นคนที่รู้จักผ่อนหนักผ่อนเบาเป็น
อย่างนั้นวันนี้ก็แค่นี้ล่ะนะ มีโอกาสคงได้พบกันอีกนะ
การศึกษาธรรมะไม่ใช่มีแค่สองวัน ชีวิตเรายังมีเรื่องให้ต้องศึกษาอีกเยอะ
แต่การจะเข้าใจชีวิตได้อย่างแท้จริงต้องลงมือปฏิบัติ เราถึงจะเข้าใจแจ่มแจ้งจริงๆ
เอาแต่ฟังแต่ไม่ทำก็ไม่มีประโยชน์ เอาแต่ทำแต่ไม่เคยมาฟังเลยก็ไม่ดี ถูกไหม (ถูก)
ฉะนั้นฟังกับทำต้องประสานกันให้กลมกลืน ใช่หรือเปล่า (ใช่)
วันนี้ศิษย์พี่ก็แค่นี้ล่ะนะ
อย่าคิดว่ามาเล่นละครเลยนะ มีโอกาสเข้ามาผูกบุญสัมพันธ์กันนะ ขอให้ตั้งใจฟัง
ศึกษาบำเพ็ญธรรม อย่าได้เบื่อหน่าย อย่าได้ท้อนะ
อยู่บนโลกนี้ถึงเวลาเรายืมเขามาใช้ สักวันเราก็ต้องคืนไป ฉะนั้นทำร่างกายนี้ให้ดี
สร้างแต่สิ่งที่ดีมีประโยชน์กับผู้อื่นด้วยนะ
วันอาทิตย์ที่
๑๑ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๙ สถานธรรมฉือเหริน นครศรีธรรมราช
พระโอวาทพระอาจารย์จี้กง
ถึงตัวดำแต่ใจต้องไม่ดำ ถึงเสียงดังแต่ทำตัวยิ้มง่าย
ถึงพูดตรงจริงใจแต่ก็เกรงใจ ศิษย์คนใต้น่ารักรู้จักใจเย็น
เราคือ
จี้กงอาจารย์เจ้า รับบัญชาจาก
พระอนุตตรธรรมมารดาผู้เมตตา ลงสู่สถานธรรมฉือเหริน แฝงกายกราบ
องค์มารดาแล้ว ถามศิษย์รักทุกคนร้อนหรือเปล่า
จิตกลมเกลี้ยงด้วยบำเพ็ญและขัดเกลา ฝึกใจกลมชมเชาว์ฉลาดง่าย
สุขเพราะยอมรับดับทุกข์วุ่นวาย เคยทุกข์ไปมีสัมปชัญญะละอาวรณ์
ศึกษาธรรมในเบื้องแรกเปิดกว้าง ในท่ามกลางเหลาะแหละต้องใจร้อน
จงตั้งต้นที่ใจไม่พเนจร กระแท่นและกระท่อนสุดที่จะบำเพ็ญ
ก่อนหลังสมมติมีธรรมขานไข ปริศนาไขขานธรรมดั่งภาพเห็น
โลกดำรงอยู่ด้วยไม่ต้องเป็น ภาวะธรรมเป็นสิ่งเร้นสถิตใน
ยากได้ดีที่โลภจนพะวักพะวน รอแต่สุดท้ายผลคืออะไร
เคลือบแคลงแม้แต่ธรรมอันใดใด ปล่อยวางต้องยังใจเป็นสำคัญ
ฮา ฮา หยุด
พระโอวาทพระอาจารย์จี้กง
มาฟังธรรมะเป็นวันที่สองแล้วใช่หรือไม่ (ใช่)
รู้จักชีวิตของตัวเองมากขึ้นหรือยัง
มีมุมมองที่หลากหลาย ที่สามารถบันดาลสร้างสุขให้ตัวเองได้หรือยัง
ชีวิตเป็นทุกข์ใช่หรือไม่ แล้วหามุมมองที่ทำให้ตัวเองเป็นสุขได้บ้างหรือยัง
ความสุขหรือความทุกข์นั้นอยู่ที่ไหน
หากเราทำใจของตัวเราให้เบิกบานเป็นคนยิ้มง่ายมีอัธยาศัยไมตรีที่ดี คิดดีทำดี
เราย่อมมีความสุขมากยิ่งขึ้น
อาจารย์ถามว่า
รู้จักชีวิตของตัวเองมากขึ้นหรือยัง
ทุกวันนี้รู้จักอะไรในชีวิตของตัวเองบ้าง รู้จักคนรอบข้างของเรา
เรารู้จักอุปนิสัยใจคอของเราและเราก็รู้ว่าสิ่งใดดี สิ่งใดไม่ดี แต่ว่ายังมีข้อจำกัด ก็คือว่า
มักไม่กล้าในสิ่งที่เรารู้
เมื่อเราไม่กล้าจึงไม่อาจดีขึ้นได้
ชีวิตไม่ใช่การเล่นลอตเตอรี่หรือการเล่นหวย ไม่มีการถูกรางวัลที่หนึ่ง ถ้าหากว่าเรานั้นไม่สามารถที่จะแก้ไขตัวเองได้
เราย่อมไม่มีความสุขมากขึ้น ถ้าอยากมีความสุขมากขึ้น ต้องทำอย่างไร
ข้อที่ ๑ ทำตัวเหมือนเดิมทุกประการ
ข้อที่ ๒
ทำบ้างไม่ทำบ้าง
ข้อที่ ๓
ทำทุกสิ่งทุกอย่างที่ตัวเองรู้ว่าไม่ดีให้ดีขึ้น
เลือกข้อไหน
(ข้อที่สาม)
เลือกทำส่วนนั้นจริงหรือเปล่า ทุกวันนี้ปัญหาที่มีอยู่ก็คือว่า รู้ว่าอะไรดีแต่ว่าทำไม่ทำ
(ไม่ทำ) หรือทำบ้างไม่ทำบ้าง
ถึงแม้ว่าศิษย์จะรู้ว่าข้อที่สามเป็นสิ่งที่ศิษย์ควรเลือก แต่พอถึงเวลา
ก็เลือกข้อหนึ่งและข้อสอง เพราะว่าปัจจัยในชีวิตต่างๆ
หนุนนำหนุนเนื่องให้ชีวิตไม่สามารถดีขึ้นได้จริงๆ ใช่หรือเปล่า (ใช่)
บ้านเรานั้นใครเลือก แฟนเราใครเลือก
จะมีลูกกับแฟนคนนี้ใครเลือก แล้วบอกว่าไม่ได้เลือก เลือกหรือเปล่า
งานที่ทำอยู่ใครเลือก ทุกอย่างที่เลือกมานั้น
อาจจะไม่ใช่สิ่งที่ดีที่สุดในขณะนั้น
ถ้าหากว่าเราไม่ทำงานชิ้นนี้อาจไม่มีเงินใช้ เพราะฉะนั้นทำงานชิ้นนี้ไปก่อน
แต่ทำงานแล้วประสบความสำเร็จหรือไม่
งานทุกชิ้นมีความสำเร็จ เราไปถึงจุดสูงสุดของงานนั้นหรือไม่
เราไม่อาจถึงเพราะว่าเรานั้น เราไม่พอใจ ไม่ยินดี ไม่เต็ม ไม่เข้าใจ ไม่ตั้งใจ
ใช่หรือเปล่า (ใช่) เพราะฉะนั้นจึงไปสู่จุดที่ดีที่สุดไม่ได้
ถ้าอยากไปถึงสิ่งที่ดีที่สุดต้องใช้อะไร (พยายาม)
เราจึงต้องลงแรง
เอาใส่ใจให้มากยิ่งขึ้น ถ้าหากคนคิดอะไรก็ได้ทุกอย่าง
อยากได้อะไรก็ได้ทั้งนั้น สมหวังดังปรารถนา มันจะดีขึ้นไหม แน่ใจหรือเปล่าว่าเราจะไม่ทำสิ่งที่ดีๆ นั้นให้แย่ลงไปอีก สมมติว่าเราได้เงินอย่างที่ต้องการแล้ว แต่ไม่มีวันใช้เงินนี้ไปจนถึงความจน เพราะว่าเหตุการณ์ในชีวิตปัจจัยต่างๆ หนุนเนื่องให้เรานั้นแปรเปลี่ยนอยู่เสมอ เริ่มจากสิ่งที่เรารู้สึกว่า
ดีบ้างไม่ดีบ้างแล้วเปลี่ยนให้มันดียิ่งขึ้น
จงพอใจในสิ่งที่ตัวเองมี
เริ่มตั้งแต่วันนี้
ที่เรารู้สึกว่าทำแล้วให้มันดีขึ้น
กับการที่ไปฝันเฟื่องว่าเรานั้น
พอมีสิ่งที่ดีมากกว่านี้แล้วเราให้มันดีขึ้นไป สิ่งที่ดีๆ ที่เราอยากได้นั้น
ถามว่าบางคนนั้นทั้งชีวิตยังไม่ได้เลย
แล้วศิษย์อยากได้นั้นเป็นการฝันเฟื่องมากไปหรือเปล่า ตอนนี้ตื่นอยู่หรือหลับอยู่ ตื่นอยู่แล้วใจหลับหรือใจตื่น (ตื่น)
ถ้าถูกลอตเตอรี่รางวัลที่หนึ่งได้ก็ดีใช่ไหม อย่างนี้ใจหลับหรือใจตื่น
ในชีวิตนี้ ชาตินี้ มีคนที่เรานั้นชอบบ่นเขาอยู่
แล้วเราก็มักจะบ่นคนไม่กี่คน จริงหรือเปล่า (จริง) ใครที่ถูกเราบ่นก็ถูกเราบ่นเรื่อยไป
การขี้บ่นนั้นเดี๋ยวนี้ไม่ใช่เป็นเรื่องของคนแก่ แต่เป็นเรื่องของคนรู้มาก
เพราะว่าเรารู้มากกว่าเขา เราเลยบ่นเยอะ จริงหรือไม่ (จริง) เพราะฉะนั้นการรู้มากๆ ทำให้มีความสุขไหม
เวลาคนที่นินทากันเราแอบฟังหรือเปล่า (ฟัง) ฟังทำไม ความอยากรู้ไม่ใช่คุณธรรมของผู้บำเพ็ญ
ความอยากรู้อยากเห็นมิใช่คุณสมบัติที่สตรีนั้นพึงประพฤติ
เพราะว่าคนที่มีความอยากรู้อยากเห็นจะหลุกหลิก เป็นผู้หญิงนั้นต้องสุภาพและนุ่มนวล
จริงหรือเปล่า (จริง) ใครที่คิดว่าทุกวันนี้เราเป็นคนสุภาพนุ่มนวลสุภาพสตรี
ยกมือขึ้น ผู้ชายนั้นจะต้องทำเป็นเห็นบ้างไม่เห็นบ้าง จึงจะสามารถทนไหว
จริงหรือไม่ (จริง)
การเป็นคนนั้นจริงๆ เป็นเรื่องที่ยากพอสมควรทีเดียว
แต่เราก็เป็นคนอยู่ทุกวัน ทุกวันลืมตามาก็ยังเป็นคน ตั้งอยู่บนความยากต่างๆ นานา
มีความสมใจและไม่สมใจอยู่ตลอดเวลา มีสิ่งที่สมหวังและไม่สมหวังตลอดเวลา
เป็นอย่างนี้ทุกข์ไหม (ทุกข์) เป็นอย่างนี้มีแต่ความทุกข์ขมระทมใจ
แต่ว่าเราอยากมีความสุขมากขึ้นไหม (อยาก)
การที่เรานั้นอยากมีความสุขมากขึ้นจึงมีแต่เรานั้นเป็นผู้มอบให้ตัวเอง
จริงหรือไม่ (จริง)
แต่ไม่ใช่อยากจะได้อะไรก็ไปหาซื้อมา อยากได้เงิน ไม่มีเงินก็ไปกู้มา
อย่างนี้เป็นความสุขหรือไม่ (ไม่)
เราต้องหาความสุขใส่ให้ถูกที่ ความสุขเกิดที่ไหน (ใจ) ทุกคนตอบได้ความสุขอยู่ที่ใจ
เพราะฉะนั้นความสุขไม่ได้อยู่ที่เปลือกนอก ความสุขไม่ได้อยู่สังขาร จริงหรือไม่
(จริง) คนอื่นนั่งโซฟา
เรานั่งพื้นมีความสุขเหมือนกันไหม (เหมือนกัน)
คนอื่นเขาขับรถไป เราเดินไป มีความสุขเหมือนกันไหม (เหมือนกัน) คนอื่นกินข้าวได้เยอะแยะ
เราเป็นพวกกินข้าวไม่ค่อยลง มีความสุขเหมือนกันไหม (เหมือนกัน) คนอื่นมีสุขภาพแข็งแรง ส่วนเรานั้นเจ็บป่วยออดๆ
แอดๆ มีความสุขเหมือนกันไหม เริ่มตอบเบาลงเรื่อยๆ จงมีความสุขให้เหมือนกัน
เพราะความสุขนั้นอยู่ที่ใจ ใจอยู่ที่ตัวเรา เพราะฉะนั้นความสุขอยู่ที่ตัวเรานั่นเอง
ใช่หรือไม่ (ใช่)
ในปัจจุบัน ตอนนี้เหตุการณ์ทางใต้ไม่สงบสุข
แต่ว่าเรานั้นมีจิตใจที่สงบสุขดี เรามีความสุขไหม (มี) ทุกคนกลัวตายใช่ไหม (ใช่) ความตายเป็นที่สุด จริงหรือเปล่า (จริง) อยู่แล้วทุกข์ทุกวัน เพราะฉะนั้นตายดีไหม
(ไม่ดี) อยู่แล้วมีความทุกข์ ตายก็ไม่ดี
เพราะฉะนั้นอยู่ให้มี(ความสุข)
อยู่ให้มีความสุข
อาจารย์เล่านิทานเรื่องหนึ่งให้ฟัง
มีคุณยายอยู่คนหนึ่งชื่อว่าคุณยายเจ้าน้ำตา คุณยายคนนี้วันที่ฝนตกเขาก็ร้องไห้
วันที่แดดออกก็ร้องไห้ ร้องทำไม ก็มีคนถามว่าร้องทำไม ยายบอกว่ามีลูกสาวอยู่สองคน
ลูกสาวคนแรกแต่งงานไปกับเจ้าของร้านรองเท้า อีกคนหนึ่งแต่งงานไปกับเจ้าของร้านร่ม
วันที่แดดออกก็กลัวว่าลูกสาวขายร่มจะขายไม่ดี ก็ร้องไห้
ส่วนวันที่ฝนตกก็กลัวไม่มีใครไปซื้อรองเท้าของลูกสาวอีกคนหนึ่ง ก็ร้องไห้
ร้องไห้ทุกวันเลย คนที่เป็นนักบำเพ็ญพรตคนนี้จึงแนะนำคุณยายเจ้าน้ำตาบอกว่าให้คิดอย่างนี้
วันไหนฝนตกลูกสาวคนสาวคนขายร่มก็ขายดี
วันไหนแดดออก ลูกสาวคนที่ขายรองเท้าก็ขายดี ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
คุณยายเจ้าน้ำตาก็หัวเราะทุกวันเลย นิทานเรื่องนี้เป็นมุมมองความคิด
ว่าคิดอย่างไรกับชีวิตนี้ หากว่าเราคิดไปในทางที่ดีชีวิตเราก็ดีขึ้น ถ้าหากว่าเราคิดไปในทางที่ไม่ดี
ชีวิตก็ไม่อาจจะดีขึ้นได้ ฉะนั้นวันนี้ศิษย์ของอาจารย์คิดดีกับชีวิตหรือยัง พอใจกับความจนของตัวเอง
พอใจในครอบครัวของตัวเอง พอใจในร่างกายของตัวเอง
พอใจกับวัตถุของตัวเองที่มีอยู่หรือยัง (พอใจ)
แต่ยังไม่มีความสุข เพราะว่าเรานั้นไม่ได้เกิดความพอใจจริงๆ ใช่หรือไม่
วันนี้มาที่นี่ไม่ได้ให้มานั่งฟังธรรมะเพื่อผ่านไปสองวัน
แต่การมานั่งที่นี่เพื่อมาชุบชีวิตใหม่ ชุบชีวิตจากคนที่เคยมีแต่ความทุกข์
ชุบชีวิตจากคนที่ไม่เคยรู้จักตัวเอง ให้กำหนดทิศทางของตัวเองได้ดีมากขึ้น
เมื่อเราเดิน เราต้องมีเป้าหมายว่าจะเดินไปที่ไหน
ไม่ว่าเราจะเดินอยู่ที่ไหน จะทำอะไรก็ดี
เราต้องมีเป้าหมายเราถึงจะไม่ลอยเคว้งคว้าง แต่ศิษย์ลองมองภาพใหญ่
ชีวิตของศิษย์เดินไปทางไหน ทุกครั้งที่ออกจากบ้าน ศิษย์ระบุได้ว่าศิษย์จะไปตลาด
ศิษย์จะไปทำงาน จะเดินไปที่แห่งไหนศิษย์ย่อมรู้
แต่ในชีวิตของศิษย์ทั้งชีวิตที่เป็นภาพใหญ่
ศิษย์ลองมองสิว่าที่ใช้ชีวิตทุกวันนี้เพื่ออะไร เมื่อเราเจริญเติบโตมากขึ้น
เจอใครที่ต้องตาต้องใจก็แต่งงานมีลูก เลี้ยงลูก และมีหลาน
และมีชีวิตอย่างนี้ไปทุกวัน
เป้าหมายอยู่ตรงไหน เป้าหมายที่เป็นภาพรวมอยู่ที่ใด
เพื่อใช้ชีวิตนั้นให้ครบ แล้วศิษย์นั้นก็ถึงเวลาก็ต้องลาชีวิตนี้ไป
ใช่อย่างนี้หรือเปล่า (ไม่ใช่)
ถ้าหากใครมีชีวิตที่ไม่มีเป้าหมายจึงเป็นเรื่องน่าเศร้า
ถ้าหากว่าเกิดมามีชีวิตเพื่อลูกหลาน มีชีวิตเพื่อคนรอบตัวทำให้เรานั้นมีความสุขมากขึ้นไหม
(มี) การที่เรานั้นมีใครสักคนหนึ่งให้เราหวังดีแล้วเขาดีขึ้นมาตามที่เราหวัง
ทำให้เรามีความสุข แต่นี่เป็นความสุขของปุถุชน คือหวังดีกับคนที่เป็นคนของเราเช่น
พ่อ แม่ พี่ น้อง ญาติเพื่อนสนิทมิตรสหาย ใช่หรือไม่ (ใช่) แต่ว่าการที่เรานั้นมีคนอยู่แค่นี้ให้เรานั้นหวังดีปรารถนาดีทำให้ชีวิตของเรานั้นก็ยังเป็นชีวิตที่เล็กๆ
อยู่ แต่หากว่าเรานั้น ลองปรารถนาดีกับคนที่เรานั้นไม่รู้จักเลยทำได้ไหม (ทำได้)
สมมติว่าในกระเป๋าเรามีเงินอยู่ร้อยหนึ่ง
แล้วเราเกิดเห็นว่าคนๆ นั้นไม่มีเงินใช้ เราเอาไปให้เขาได้หรือเปล่า (ได้) หมดตัวเลย
ถึงมีสุภาษิตคำหนึ่งบอกว่า ”คนฉลาดคิดมากจะเข้าเนื้อ
คนโง่คิดมากหน่อยมีประโยชน์” ตอนนี้ศิษย์ของอาจารย์เป็นคนฉลาดหรือคนโง่
(คนโง่)
ตอนนี้อาจารย์เห็นตอบเบาลงเพราะว่ากลัวเข้าเนื้อ
เพราะฉะนั้นตอนนี้เป็นคนฉลาดจริงหรือไม่ (จริง)
จะช่วยใครก็ไม่ทุ่มเท แต่ว่าจริงๆ
แล้วการช่วยเป็นการใช้เงินหรือเปล่า (ไม่)
การช่วยของอาจารย์นั้นแค่เอาจุดอ่อนของศิษย์มาพูดเท่านั้น
เพราะว่าศิษย์ในยุคปัจจุบัน เห็นเงินเป็นเรื่องใหญ่มาก จริงหรือไม่ (จริง)
ไม่มีเงินเหมือนไม่มีชีวิตเลย ใช่หรือเปล่า (ใช่)
แต่ถามว่าทุกวันนี้มีเงินหรือเปล่า (ไม่มี) ก็ยังไม่มี
แต่ว่าไม่มีเงินเหมือนไม่มีชีวิตเลย ใช่หรือเปล่า (ใช่) แล้วตอนนี้
ก็ยังมีชีวิตอยู่ ดังนั้นศิษย์ต้องมองให้ชัดว่า เวลาที่เรานั้นช่วยแต่คนในบ้าน
ความดีของเราก็เป็นความดีเล็กๆ
เป็นความดีในบ้าน แต่หากว่าเรานั้นไปช่วยผู้อื่นบ้าง ใครก็ได้ คนที่ชีวิตนี้ศิษย์อาจจะเจอเขาเพียงรอบเดียว
ศิษย์อาจจะมีโอกาสที่จะทำดีกับเขาเพียงครั้งเดียว เป็นคนประเภทไหน
คนแปลกหน้าใช่หรือเปล่า (ใช่)
แต่กับคนในบ้าน มีโอกาสทำความดีกับเขาทุกวันเลย ใช่หรือเปล่า (ใช่) แล้วถ้าหากทำอยู่ทุกวัน วันหนึ่งไม่ทำโดนด่าไหม
(โดน,ไม่โดน) มีคนบอกโดน มีคนบอกไม่โดน
คนในบ้านเราจำเป็นที่จะต้องเอ็นดู
คนในบ้านเราจำเป็นที่จะต้องถามเขาบ่อยๆ ว่าเหนื่อยไหม เคยถามคนในบ้านไหม
(ไม่เคย)
คำถามที่เราควรจะถามเขาอีกเพิ่มขึ้นสักคำถามหนึ่ง คืออะไร (หิวไหม,สบายดีไหม)
ไปถามเขาว่าสบายดีไหมเดี๋ยวเขาบอกว่า ไม่มีตาหรือ ใช่หรือเปล่า (ใช่) คนในบ้านเป็นโรคประหลาดพูดดีด้วยไม่ได้
พูดไม่ดีก็ทำไม่ได้ ไม่พูดก็ไม่ได้
พูดมากก็ไม่ได้ ใครเอาใจยากที่สุด
(คนในบ้าน) คนในบ้านเอาใจยากที่สุด
ใช่หรือไม่ (ใช่)
ถ้าหากว่าเราเอาใจคนในบ้านได้ คนนอกบ้านก็สบายเลย เพราะฉะนั้นบ้านเราเป็นสนามฝึกใช่หรือไม่
(ใช่)
คนที่เขาว่าเราทุกวันเป็นครูฝึกใช่หรือเปล่า (ใช่) เขาอยากให้เราอดทน แล้วเราทนได้ไหม (ได้)
ไหนใครทนคนในบ้านได้ยกมือขึ้น ปรบมือให้ตัวเองหน่อย แต่เวลาเราทำความดีนั้น
เรามักมองไม่เห็นความดีของคนในบ้าน คนที่อยู่ในบ้านเรามักจะบอกว่าไม่ค่อยดี
ใช่หรือเปล่า (ใช่) คนดีอยู่ไหน (นอกบ้าน)
อยู่เชียงราย คนในบ้านเราที่นครฯ นี่ไม่ค่อยดี แต่คนดีไปอยู่เชียงราย แล้วต้องรอคนเชียงรายนานๆ มาทีหนึ่งไหวไม่ไหว
(ไม่ไหว)
เพราะฉะนั้นเราอยากให้คนอื่นดีกับเรา เราต้องดีตอบ
อยากให้คนในกระจกยิ้มกับเรา เราต้องยิ้มตอบ เพราะฉะนั้นถามว่าเหนื่อยไหม พอไหม
(ไม่พอ)
ถามอะไรได้อีก คำถามของผู้ชายมักจะแข็งกระด้าง
เพราะฉะนั้นผู้หญิงต้องรู้จักนิสัยของผู้ชาย ถ้าเขาถามก็ดีหนักหนาแล้ว
ใช่หรือเปล่า เพราะฉะนั้นถามไม่ดีเข้าหูบ้างไม่เข้าหูบ้างต้องทำอะไร (ต้องอดทน,
ต้องใจเย็น) ก็เพราะใช้แต่คำว่าใจเย็นกับอดทน
ก็เลยต้องทนและก็เย็นอยู่เสมอ ใช่หรือเปล่า (ใช่) ใจน่ะมันเย็น
แต่หน้าน่ะแดงไปหมดแล้ว (ต้องยิ้มแย้มแจ่มใส,สู้ต่อไป)
เขาพูดกับเราถึงแม้ว่าบางทีฟังแล้วเรารู้สึกไม่ค่อยสบายหู หรือไม่ค่อยสบายใจ
แต่ศิษย์เอ๋ยยิ้มเป็นเรื่องง่ายใช่หรือเปล่า การจะทำให้ใบหน้ายิ้ม ตายิ้ม ใจยิ้ม
เป็นเรื่องที่ทำยากใช่หรือไม่ เพราะว่าเรานั้นมีจิตใจที่ยังไม่เบิกบานพอ
ถ้าหากว่าจิตใจไม่เบิกบานเพราะเราไม่มองโลกในแง่ดี
การจะมองโลกในแง่ดีมองจากสายตาของใคร ไหนลองหลับตา แล้วลืมตา นี่คือตาใคร นี่คือตาเราเอง ถ้าเรามองโลกในแง่ดี
ต้องมองจากตาเราเอง ถ้าเราลืมตาแล้วยังเห็นสิ่งที่ไม่ดี ใจของเราดีไม่ดี
เราต้องแก้ที่ไหน แก้ที่ใจของเราเองใช่หรือไม่ (ใช่) ถ้าหากว่าใจของเราแก้แล้ว
ในโลกนี้จะกลายเป็นเรื่องง่าย ถ้าหากว่าใจของเราแก้แล้วทุกอย่างในโลกนี้จะมีความสุข
ถ้าหากแก้แล้วทั้งตัวเราและคนรอบข้างจะดีขึ้นเรื่อยๆ
เชื่อไม่เชื่อ
ทุกวันนี้อยากจะมีชีวิตที่ดีขึ้นใช่หรือไม่ อยากมีชีวิตที่ดีขึ้น
แต่ทุกวันนี้ ทำตัวเราให้แย่ลงใช่หรือไม่
ถามว่าหนึ่งวันจะมีความสุขได้หนึ่งเรื่องไหม ถ้าใครเริ่มหาไม่ได้
เพราะอะไรเริ่มหาความสุขให้ตัวเองไม่ได้ แสดงว่าคนนั้นเป็นคนที่อยากจะมีชีวิตที่ดีขึ้น
แต่ทำตัวเองให้แย่ลง แม้จะอยู่ท่ามกลางความทุกข์ แต่ก็ยังสุขใจได้ใช่หรือเปล่า
มีหนี้มาก ลูกไม่ฟัง สามีไม่ดี
กับข้าวอาหารไม่พอกิน ทุกอย่างไม่เป็นอย่างที่เราคิด แต่ว่าในท่ามกลางความทุกข์นี้เรามีความสุขได้ไหม
(ได้) ถ้าเมื่อไหร่ที่ศิษย์บอกว่าไม่ได้
ก็ไม่มีวันได้ เมื่อไหร่ที่ศิษย์บอกว่าได้ มันก็ได้ เพราะว่ามันอยู่ที่ตัวเราเอง
ถ้าตัวเราพูดว่าไม่ได้ แล้วใครจะช่วยให้ศิษย์ได้
เพราะฉะนั้นวันนี้อาจารย์มาเพื่อพูด บอก พอกลับไปทำต้องใครทำ ไม่รู้ฟังอาจารย์จบไปแล้ว ทำตัวเหมือนเดิม
เลือกข้อ ก
ทำตัวเหมือนเดิมจะมีอะไรดีขึ้นไหม
เลือกข้อ ข
ดีบ้างไม่ดีบ้างใช่หรือไม่
เลือกข้อ ค ทำตัวให้ดีขึ้น ทุกอย่าง ดีไหม ฉะนั้นจงเลือกเงื่อนไขที่ดี คำถามคำตอบของอาจารย์ง่าย
ทุกครั้งที่ศิษย์พบความทุกข์ ทั้งที่ศิษย์ไม่รู้จะทำอย่างไร
อาจารย์จะบอกศิษย์ว่าทำให้ดีที่สุด แต่เวลาศิษย์ไปทำมักจะเลือกดีบ้างไม่ดีบ้าง
ใช่หรือไม่ ผลทุกวันนี้ในชีวิต
ดีบ้างไม่ดีบ้างโทษใครได้ไหม ก็โทษใครไม่ได้ ต้องทำตัวเราเท่านั้นจริงหรือเปล่า
วิธีการใช้ชีวิตของคนก็เหมือนกับการเขียนหนังสือ
ตัวหนังสือต้องกว้างแล้วต้องพยายามเบียดเข้าไปในที่แคบๆ
ในรอบข้างศิษย์นั้นมักจะพบพื้นดินและต้นไม้อยู่เสมอ
พื้นดินและต้นไม้ที่อยู่รอบข้างนั้น เป็นตัวอย่างให้ศิษย์นั้นได้มองเห็น
ลองมองไปข้างๆ ต้นไม้ที่เรามองเห็นชัดนี้เป็นต้นไม้ต้นใหญ่หรือต้นหญ้า
คือต้นไม้ต้นใหญ่ ใช่หรือไม่เปรียบเสมือนมนุษย์เกิดมาท่ามกลาง เหมือนกับมีดินหรือมีธรรม
เป็นผู้ให้ศิษย์นั้นเจริญเติบโต หากศิษย์นั้นรักแต่ตัวเอง
ศิษย์ก็เปรียบเสมือนแค่ต้นหญ้า หากว่าศิษย์รักคนอื่น
รักที่จะเติบโตขึ้นมาแผ่กิ่งก้านสาขาก็เปรียบเสมือนต้นไม้ใหญ่
ที่เหลือร่มเงาให้แก่ผู้อื่น ทุกวันนี้เราลองดูว่าเรานั้นอยู่บ้านแล้ว
ถ้าหากวันหนึ่งเราไม่อยู่บ้านจะมีใคร เอะใจไหมว่าเราอยู่หรือไม่อยู่
นอกจากคนในบ้านมีคนอื่นรู้ไหม
เพราะว่าเรานั้นไม่ค่อยที่จะให้ร่มเงากับผู้อื่น
เราอาจจะยังเป็นผู้ที่ไม่ได้เสียสละให้กับผู้อื่นมาก ทำไมในการเสียสละจึงเป็นเรื่องจำเป็น
เพราะว่ายิ่งเสียสละไปก็ยิ่งได้ ยิ่งให้ก็ยิ่งได้มา ในที่นี้คืออะไร เช่น สิ่งที่ไม่มีรูป ความอิ่มอกอิ่มใจ
ยิ่งให้ก็เลยยิ่งได้กลับเข้ามา แต่เราไม่ให้ใจเราอิ่มได้ไหม (ไม่ได้) อิ่มอกอิ่มใจกับอิ่มท้องเหมือนกันหรือเปล่า
(ไม่เหมือน) ถ้าหากว่าเราอยากอิ่มใจ
เราต้องเป็นผู้ให้คนอื่น ถ้าเราอยากอิ่มท้องก็ให้ตัวเอง
อยากอิ่มท้องหรืออยากอิ่มใจ (อิ่มใจ)
บางครั้งเราก็ต้องเลือกเสียสละในส่วนของเรานั้นให้ผู้อื่นบ้าง
เรียนรู้การให้แล้วจิตใจของเรานั้นจะเปิดกว้างมากขึ้น แต่ถ้าหากว่าไม่ให้ใคร
ให้แต่ตัวเองแล้วศิษย์จะมีความสุขได้อย่างไร ใช่หรือไม่ (ใช่)
(พระอาจารย์เมตตาผู้ที่เขียนกระดาน)
เห็นไหมว่าคำกว้างๆ ก็เขียนตัวเล็กลงไปได้ ส่วนที่แคบๆ
ก็เขียนตัวกว้างๆ ลงไปได้ ใช่หรือเปล่า
มนุษย์ก็เป็นอย่างนี้ บางทีความผิดพลาดในชีวิตของเรามาก แต่เวลาเราแก้ๆ
เฉพาะตรงที่มันผิดจริง แต่ถามว่าเมื่อผิดพลาดยาวหนึ่งเมตร แล้วเราแก้แค่สิบเซ็นติเมตร
สามารถสมดุลกันได้ไหม (ไม่ได้)
ตัวหนังสือเป็นสิ่งที่สามารถจะเบียดเข้าเบียดออกได้ แต่ชีวิตไม่เหมือนกัน
เพราะฉะนั้น ทุกวันนี้เวลาเราแก้สิ่งใดไป
แล้วเราบอกว่าทำไมเรายังไม่ดีขึ้น ต้องถามว่าจริงๆ
แล้วเราพลาดมากแค่ไหนกับในช่วงนั้นๆ ของชีวิต
แล้วเราแก้ได้อย่างสมเหตุสมผลกับสิ่งที่เราผิดหรือเปล่า เราอย่าเพิ่งเหนื่อย
หมดกำลังใจ อย่าเพิ่งบอกว่าเราแก้แล้วทำไมไม่ดีขึ้น จริงๆ
แล้วเราแก้ไม่สมกับสิ่งที่เราผิดไป แต่การที่จะบอกว่า อย่างนั้นแก้ให้หมดเลย
ก็ดูจะเป็นการเหนื่อยมากเกินไป ใช่หรือเปล่า (ใช่) ขอเพียงแต่ศิษย์นั้นไม่ท้อใจที่จะแก้
ขอให้แก้ไปเรื่อยๆ หนทางพิสูจน์ม้า กาลเวลาพิสูจน์คน
ขอให้ศิษย์นั้นแก้ไขมากกว่าเวลา อย่าถูกจำกัดด้วยเวลา
อย่าได้ถูกจำกัดด้วยกำลังใจของตัวเอง ไม่ใช่เมื่อมีกำลังใจก็แก้ เมื่อไม่มีกำลังใจก็ไม่ยอมทำอะไรเลย
ขอให้ศิษย์นั้นเป็นคนที่สามารถพิสูจน์ได้ด้วยเวลา ผ่านไปแล้วเรายังแก้อยู่
ขอให้ทำทุกอย่างให้เสมอต้นเสมอปลาย
ชีวิตนี้ไม่ใช่เรื่องง่ายๆ
ชีวิตนี้คือความเกี่ยวพันเกี่ยวเนื่องกับคนอีกหลายๆ คน
โดยเฉพาะคนในบ้านที่เรานั้นรู้ว่าเขาเป็นคนดี แต่ว่าเรานั้นยังไม่เคยดีกับเขา
อะไรที่มากกว่าคนหนึ่งคนเป็นเรื่องยาก ใช่หรือเปล่า (ใช่) เราไม่ได้อยู่ในโลกนี้เพียงคนเดียว
เพราะฉะนั้นชีวิตนี้ยากหรือไม่ (ยาก)
เราแก้ของเรา เขาอาจจะไม่แก้ แต่ว่าการที่คนอื่นไม่แก้ แล้วเราบอกว่าถ้าอย่างนั้นทำชีวิตของเราให้แย่ลงไปด้วยได้หรือเปล่า
ทำในสิ่งที่คนอื่นไม่กล้า
แล้วเราบอกว่างั้นเราทำชีวิตของเรา ตัวเราเอง เรารักตัวเองหรือไม่
ไม่ใช่รักตัวเองแล้วทำทุกอย่างให้ตัวเองพอใจ อย่างนี้ไม่ได้เรียกว่ารักตัวเอง
เรียกว่า วางยาพิษตัวเอง บางทีเรายอมฝืนใจตัวเองบ้าง อาจารย์จะสอนศิษย์เรื่องๆ
หนึ่ง ต้องยกนิทานขึ้นมาก่อน นกอีกากับนกนางนวล
นกสองตัวนี้มีสีที่ต่างกันหรือเปล่า อีกาสีดำ นางนวลสีขาว
อีกานั้นเขาไปย้อมสีทุกวันถึงดำ แล้วนกนางนวลไปอาบน้ำทุกวันถึงขาว
เพราะฉะนั้นสีขาวและสีดำเป็นธรรมชาติ สมมติว่าโลกนี้บอกว่าสีขาวคือความสะอาด
แล้ววันนี้อีกาเป็นสีดำเขาสกปรกหรือเปล่า ถ้าสีดำคือความสกปรก
แล้วนกนางนวลสีขาวนั้นเขาสะอาดเกินไปหรือเปล่า ฉะนั้นในหลายๆ เรื่อง เวลาที่มองเรื่องใดๆ ก็ตาม
ถ้าหากว่าเรามอง ความคิดของตัวเราเอง เรื่องนั้นอาจจะไม่ถูกใช่หรือไม่
เพราะมาตรฐานในใจเราอาจจะบอกว่าความสกปรกคืออะไร ความสะอาดคืออะไร
แต่เรื่องที่ศิษย์เจอปัญหาในชีวิตนั้น ไม่ได้ง่ายเหมือนสีขาวและสีดำของอีกา
แต่มันสีขาวๆ ดำๆ เลยใช่หรือไม่ หลายๆ
เรื่องในชีวิตของเรานั้น เหมือนกับเป็นสิ่งที่จะเปลี่ยนแปลงไม่ได้
เหมือนกับว่าเป็นอย่างไรก็เป็นอย่างนั้นเลย
ทีนี้เราจะ
ดิ้นรนเปลี่ยนแปลงนั้นเราต้องเริ่มที่ตัวเอง เราไม่สามารถเปลี่ยนผู้อื่นได้
มีแต่เปลี่ยนตัวเองได้ ทุกวันนี้สิ่งที่เราเจออยู่ทุกวันเรียกว่าชะตากรรม
หรือบางคนไปดูหมอดูดวง ชะตากรรมของเราเกิดจากอะไร
เกิดจากนิสัยของเรา นิสัยของเราแก้ได้ไหม แล้วเราแก้หรือเปล่า แก้ไม่แก้ ไหนใครว่าจะแก้ยกมือขึ้น
เวลาเจอสนามทดสอบเป็นคนใกล้ตัว
เวลาเจอเขามายั่วโมโห เวลาเจอเขาพูดไม่ถูกหู อดทนไว้
ชะตากรรมของเราเนั้นเกิดมาจากนิสัย
นิสัยของเรานั้นก็เกิดมาจากความเคยชินของเรา
ความเคยชินที่ทำอยู่ทุกวัน ทำไปเรื่อยๆ เหมือนกับคนที่มัดผม
ผู้หญิงที่ผมยาว มัดผมทุกวัน ถ้าหากมัดทรงนี้ทุกวันๆ ปล่อยผมออกมา
ผมมันก็จะเป็นร่องรอยของการถูกมัด อันนั้นเรียกว่าความเคยชิน
ความเคยชินเกิดจากอะไร พฤติกรรม ก็คือการกระทำของเรา
ถ้าการกระทำของเราเป็นอย่างนี้ทุกๆ วันมันกลายเป็นความเคยชิน
ความเคยชินกลายเป็นนิสัย นิสัยกลายเป็นชะตากรรม
เพราะฉะนั้น พฤติกรรมมาจากอะไร มาจากความคิด ความคิดอยู่ที่ไหน
ความคิดก็อยู่ในตัวของเรา
ถ้าจะแก้ชะตากรรมต้องแก้ที่ไหน ต้องแก้ที่ความคิดของตัวเอง ขงจื่อพูดไว้ให้ปราศจากสี่ประการ
หนึ่ง อย่าเดา
สอง อย่าตัดสินโดยพลการ
สาม อย่าถือตนเป็นใหญ่
สี่ อย่าเอาความคิดตัวเองเป็นใหญ่
ขงจื่อได้พูดสี่ประการนี้คือ
ไม่ให้เราทำสี่ประการนี้เนื่องด้วยอะไรทุกวันนี้ถ้าหากว่าเรามองไปในชีวิตของตัวเราเอง
หลายๆ เรื่องเราเห็นแค่หัวแล้วเราก็เดาหาง ใช่หรือไม่ (ใช่) ยิ่งเดายิ่งวุ่นวาย
ไม่รู้สักเรื่องหนึ่งมีความสุขมากขึ้นดีหรือเปล่า (ดี) เพราะฉะนั้น การเดาทำให้เป็นเรื่อง
การเดาทำให้เรามีปัญหามากขึ้นจริงหรือไม่ (จริง)
เพราะฉะนั้นอย่าเดาดีไหม(ดี)
ข้อสอง อย่าตัดสินโดยพลการเราอยู่ด้วยกันหลายๆ คน
การที่เราคิดอยู่คนเดียว ถูกอยู่คนเดียวได้หรือเปล่า (ไม่ได้) ถ้าเราบอกว่าถูกคนอื่นอาจจะบอกผิด
เหมือนกับเรื่องอีกากับนกนางนวล มันขึ้นอยู่กับว่าคนจะมองโลกแบบไหน
คนหนึ่งบอกว่าสีขาวคือความสะอาด เพราะฉะนั้นเขาบอกว่านกนางนวลสะอาด
อีกคนบอกว่าถึงแม้อีกาจะสีดำแต่ว่าก็สะอาดแบบอีกา เพราะว่ามันเป็นสีดำตามธรรมชาติ
เพราะฉะนั้นสองคนนี้มีความคิดเหมือนกันไหม (ไม่ เหมือนกัน) สองคนนี้มีความคิดไม่เหมือนกันเรื่องนี้พูดออกมาค่อนข้างชัดเจน
ว่าสีขาวและสีดำเป็นความคิดที่แตกต่าง
แต่ในชีวิตของคนนั้นเป็นเรื่องที่ซับซ้อนกว่ามาก อะไรที่บอกว่าถูก
อะไรที่บอกว่าผิด ผิดในความคิดของอีกคนก็ผิดอยู่วันยังค่ำ
ถูกในความคิดของอีกคนก็ถูกอยู่วันยังค่ำ ไม่มีใครสามารถที่จะเปลี่ยนแปลงใครได้
ไม่มีใครสามารถที่จะเปลี่ยนความคิดใครได้
เพราะฉะนั้นเวลาอยู่ร่วมกันให้คุยกันปรึกษาหารือกัน อย่าตัดสินโดยพลการ ดีหรือไม่
(ดี)
ข้อสาม อย่าถือตนเป็นใหญ่
(สิ่งศักดิ์เมตตาให้นักเรียนหมายเลข ๑๕ อธิบาย)
(บางครั้งการทำงานเราอาจจะมีหน้าที่การงานที่ใหญ่โต
เราก็มีความรู้สึกว่าเราเป็นใหญ่ในการทำงาน
ยกตัวอย่างง่ายๆ เวลาอยู่ในที่ทำงานเราเป็นใหญ่
หากกลับมาที่บ้านทำตัวเป็นใหญ่ จะทำให้เราอยู่กับครอบครัวไม่ได้)
แล้วเมื่อไหร่จะเป็นเซียน
(สิ่งศักดิ์เมตตาให้หัวหน้าชั้นออกมาอธิบายข้อสี่)
(อย่าเอาความคิดตนเป็นใหญ่
เนื่องจากผมเป็นพ่อบ้านทั้งลูกทั้งเมียต้องฟังผมตลอดเพราะฉะนั้นต้องเอาความคิดผมเป็นใหญ่
ความคิดของผู้อื่นนั้นไม่ถูกต้องก็ต้องเป็นความคิดของผม
ซึ่งไม่ได้เอาใจเขามาใส่ใจเรา)
สี่ข้อนี้ทำให้เรานั้นอยู่ร่วมกันอย่างมีความปกติสุขมากขึ้น
ใช่หรือไม่ (ใช่) แค่เราเดาก็แย่แล้ว
ถ้าหากว่าเรายังถือตัวเองเป็นใหญ่ แล้วถือความคิดตัวเองเป็นใหญ่ลำบากไม่ลำบาก
(ลำบาก)
ฉะนั้นการบำเพ็ญธรรมนั้นเปลี่ยนแปลงชะตาชีวิตของศิษย์ได้หรือไม่
เพราะว่าเรานั้นตั้งใจที่จะเปลี่ยนตัวเองทั้งสิ้น ในวันนี้ตั้งแต่อาจารย์มา
อาจารย์ไม่พูดอะไรที่นอกตัวศิษย์เลย ใช่หรือไม่ (ใช่) ยังไม่พูดอะไรที่ศิษย์ทำไม่ได้เลย
มีแต่พูดสิ่งที่ศิษย์นั้นยังไม่ได้ทำ เพราะฉะนั้นเรากลับไปทำทุกอย่างก็จะดีขึ้น
ใช่หรือไม่ (ใช่) และคนที่ตั้งใจที่จะแก้ไขตัวเองนี้
คือผู้ที่ได้รับชื่อว่าเป็น “ผู้บำเพ็ญธรรม” หากว่าใครไม่ตั้งใจที่จะแก้ไขตัวเองคนๆ
นั้นก็ไม่ได้ชื่อว่าเป็นผู้บำเพ็ญธรรม ใช่หรือไม่ (ใช่)
การเป็นผู้บำเพ็ญธรรมจึงเป็นผู้ที่ตั้งใจแก้ไขตนเองเท่านั้น
หากว่ามาสถานธรรมบ่อยๆ แล้วไม่เคยเปลี่ยนแปลงตัวเองไปในทางที่ดีขึ้น
ไม่ยอมรับในความผิดของตัวเอง ไม่รู้จักตัวเอง มองไม่เห็นตัวเองและโทษผู้อื่นผิดอยู่ร่ำไป
คนๆ นั้นจึงไม่ใช่ผู้ที่จะบำเพ็ญธรรม ใช่หรือเปล่า (ใช่) คนอื่นอาจจะมองว่าก้าวหน้ามากขึ้น
แต่ก้าวหน้ามากแค่ไหนต้องอยู่ที่ว่าจิตใจของเรานั้นได้ถูกยกระดับมากขึ้นหรือไม่
การยกระดับจิตใจนั้นไม่ใช่เอาอะไรมาค้ำไว้ให้อยู่ แต่เป็นการเอาคุณธรรมนั้นมาใส่ใจและยกให้มันสูงขึ้น
จริงหรือเปล่า (จริง)
จะบอกว่าผู้อื่นนั้นคุณธรรมเป็นแบบนี้ทำสิ แล้วตัวเองไม่ทำ
ก็เป็นเรื่องที่ไม่สมควร จริงหรือไม่ (จริง)
หรือบอกว่าคนโน้น คนนี้ ทำผิดคุณธรรมแล้วตัวเองนั้นไม่รู้จักทบทวนตัวเองได้
หรือไม่ (ไม่ได้) ถ้าหากว่าเราไม่รู้จักที่จะทบทวนตัวเอง
ใช้คุณธรรมไปประณามผู้อื่น เราจะเสียเอง เข้าใจไหม (เข้าใจ)
ทางใต้นี้เป็นวงการธรรมที่ยิ่งใหญ่ เพราะฉะนั้น
ขอให้ทุกคนนั้นยิ่งใหญ่ให้สมกับที่มีพลังร่วมกันอย่างนี้ไปเรื่อยๆ
การฟังธรรมะและการปฏิบัติต้องคู่กัน หากฟังแล้วไม่แก้
หรือแก้เฉพาะตรงที่ตัวเองเห็นว่าควรแก้ โดยไม่สนใจคนอื่นพูดว่าเรานั้นควรแก้ที่ไหน
ย่อมไม่อาจที่จะก้าวหน้ามากขึ้น เพราะฉะนั้น เวลาคนอื่นบอกให้เราแก้อะไร
ลองดูว่าเรานั้นแก้ได้ไหม พอทำไหวไหม อย่าคิดอย่างเข้าข้างตัวเอง
หรือเวลาที่สิ่งศักดิ์สิทธิ์มาบอกว่าศิษย์เอ๋ย แก้ตรงนี้
ศิษย์ก็แก้เฉพาะตรงที่ศิษย์นั้นคิดว่าโดนใจ อย่างนี้ไม่ย่อมก้าวหน้า
จงทำให้ตัวเองนั้นมีสง่าราศีอย่างผู้บำเพ็ญ
ทำให้ตัวเองนั้นเป็นผู้บำเพ็ญที่สมบูรณ์แบบ ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน
ขอให้มีความเป็นผู้บำเพ็ญทุกที่ อยู่ในบ้านก็เป็นผู้บำเพ็ญ
ออกนอกบ้านก็เป็นผู้บำเพ็ญ ทำได้ไหม (ได้)
เป็นคนเก่าแล้ว สามัคคีร่วมมือ ให้เมฆดำผ่านไป
ให้ฟ้าที่สดใสตะวันที่เฉิดฉายเข้ามาแทนที่ เข้าใจไหม ร่วมมือกันให้ดี
เบื่อแล้วหรือยัง (ยัง) พูดจริงหรือเปล่า เป็นคนอย่าเบื่อง่าย
เพราะคนที่เบื่อง่ายแสดงว่าไม่มีความอดทน ถ้าหากไม่อดทนอยู่ในโลกนี้ยากไหม
ถ้าอยากอยู่ในโลกนี้ให้ง่ายขึ้นก็ต้องทนให้เป็น ร้อนก็ต้องทน หนาวก็ต้องทน
หิวก็ต้องทน
บำเพ็ญธรรมศิษย์เอ๋ย ต้องเป็นคนติดดิน เป็นคนสมถะ
เรียบง่าย แล้วอย่าหวังว่าจะอยากได้อิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์
อย่าได้คิดฟุ้งซ่านไปนอกเรื่องนอกราวใช่หรือไม่ (ใช่) บำเพ็ญธรรมคือการแก้ไขจิตใจ
ไม่มีอะไรที่เป็นปาฏิหาริย์กับชีวิตถ้าศิษย์ไม่ทำใช่หรือเปล่า (ใช่)
เมื่อศิษย์ทำจนถึงที่สุด เมื่อศิษย์ลำบากจนไม่รู้จะหาใครช่วย
ยามนั้นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ช่วยศิษย์เอง โดยที่ศิษย์นั้นไม่ต้องขอ
แต่หากว่าศิษย์ไม่ทำ ทำไม่เต็มที่แล้วอยากจะได้ให้คนช่วย
ศิษย์อยากช่วยไหมคนประเภทนี้
รู้สึกว่าเราอยู่กันนานแล้ว
ศิษย์รู้สึกว่ามีความคุ้นเคยมากขึ้นไหม อยู่กับอาจารย์ไม่ต้องกลัว
เพราะว่าสิ่งน่ากลัวบนโลกนี้ไม่ใช่อาจารย์ แต่เป็นตัวของศิษย์เอง
ยามที่ศิษย์ดีก็ดีใจหาย ยามเวลาเราร้าย ก็ร้ายเหลือเชื่อจริงหรือเปล่า (จริง) อาจารย์ไม่ได้ว่าเรา แต่เราเป็นอย่างนี้
แล้วไม่คิดจะเปลี่ยนแปลงตัวเองก็ไม่ได้ การเปลี่ยนแปลงตัวเองนั้น
ต้องทำสม่ำเสมอทุกวันทุกเวลา ในขณะที่เรามีความโมโหขึ้น เราสามารถระงับได้ไหม
ตอนที่เราโมโห หากไม่เคยฝึกฝน ก็จะระงับไม่ได้ จนเมื่อเรื่องผ่านไป เราถึงระงับความโมโหนั้นได้
แต่อาจารย์อยากให้ศิษย์ขยับเวลา ที่จะระงับความโมโห ให้เร็วขึ้นทุกครั้ง
จนกระทั่งเราสามารถที่จะรู้ว่า ขณะนี้เราโมโหแล้ว
และสามารถระงับได้ทันทีถ้าหากว่าเรามีอารมณ์โมโหแล้วเราระงับได้เลย
เรียกว่ามีสติตามทัน การที่เราโมโหบ่อยๆ
ดีหรือไม่ (ไม่ดี)
คนที่มีอารมณ์โมโหบ่อยๆ
ผิวหน้าจะเหี่ยวย่น เป็นโรค ไม่มีราศรี ไม่มีน้ำมีนวล
แต่ทำให้มีราศรีแห่งผีร้ายอยู่ในตัว เพราะฉะนั้นการโมโหจึงเป็นเรื่องที่ไม่ดี
แล้วเวลาที่คนอื่นเขาทำให้เราไม่ถูกใจเราควรทำอย่างไรดี คำพูดง่ายๆ
ที่ได้ยินกันมานาน เขียนง่ายมากแต่ทำได้ยาก คือคำว่าอภัย
ฉะนั้นจงอย่าเลือกที่รักมักที่ชัง
อย่าอภัยให้แก่คนบางคนหรืออภัยให้เฉพาะคนที่เดินมาขอโทษเราเท่านั้น
แต่จงอภัยให้คนทุกคน เพราะเราเองก็ทำผิดเช่นกัน
และเมื่อเราทำผิดก็หวังให้ผู้อื่นอภัยให้ ถ้าเราทำถูกก็หวังให้ผู้อื่นชื่นชม
แต่หากว่าคนไม่ชมเรานั่นก็ปากเขา
และถ้าหากว่าเราเห็นคนอื่นผิดแล้วเราไม่ให้อภัยนั่นก็ใจเรา
ฉะนั้นหากว่าเราไม่ยอมอภัยให้ผู้อื่น ก็เป็นเหมือนไฟที่อยู่ในใจเรา
ซึ่งร้อนกว่าไฟที่อยู่ข้างนอก เวลาที่เรามีอารมณ์โมโห
ก็เหมือนกับเราจุดไฟหนึ่งกองสุมใจไว้ ใจเราคงรับไม่ไหว เพราะฉะนั้นการให้อภัยผู้อื่น
ก็เป็นการให้อภัยตัวเองด้วยเช่นกัน อย่าไปให้คนอื่นให้อภัยเรา แต่จงให้อภัยผู้อื่น
(พระอาจารย์เมตตาประทานพระโอวาทซ้อนพระโอวาท “ยอมรับแตกต่างจึงไม่แตกแยก”)
ในการที่เราออกไปไหน หนทางก็มีความแตกต่างกันอยู่
แม้กระทั่งในสถานธรรมเอง ก็ยังมีความแตกต่าง คนกินข้าวหม้อเดียวกันคิดไม่เหมือนกัน
เพราะฉะนั้นต้องยอมรับในความแตกต่าง ในวิธีคิดของแต่ละคน
ในสิ่งที่เป็นตัวตนเองของเขา เพื่อที่เราจะไม่แตกแยกกับใคร โดยเฉพาะในตอนนี้
อาจารย์ให้โอวาทอย่างนี้ เพราะที่นี่เป็นภาคใต้
อาจารย์อยากให้ศิษย์อยู่ท่ามกลางความแตกต่างได้อย่างไม่แตกแยก
และมีความสุขท่ามกลางความวุ่นวาย ความสุขนั้นเป็นสิ่งที่หาซื้อไม่ได้
ความสุขเกิดขึ้นเร็วมาก แต่ความทุกข์เป็นสิ่งที่อยู่ได้นาน
ฉะนั้นจงอยู่กับความสุขให้มีความสุข เพราะว่าความสุขนั้นแค่พริบตาเดียว
แต่อยู่กับความทุกข์ก็ให้มีความสุขใจ เพราะนั่นคือความสุขที่แท้จริง
ทุกวันนี้ใครยังมีความทุกข์อยู่ ศิษย์เอ๋ยแสดงว่าศิษย์มีขุมพลังอันมหาศาล
ที่สามารถเอามาเป็นความสุขได้ แต่หากทุกวันนี้
ศิษย์ของอาจารย์มีความสุขอยู่บนกองวัตถุนั้นย่อมไม่จีรัง ยอมรับความแตกต่าง ในตัวเรามีความแตกต่างมากมาย
ในสังคม บ้านเมือง แต่ทุกคนมีอิสระในตัวเอง จงอย่าให้อิสระนั้นหวนมาทำร้ายเรา
เพราะว่าเรานั้นอยากจะได้ความเสรีมากเกินไป
กฎมีไว้ก็เพื่อคุมให้ทุกคนเดินตามกันเป็นลู่เป็นทางไม่แตกกระสานซ่านเซ็น
แต่กฎนั้นไม่ได้มีไว้บังคับใคร
อาจารย์ขอทิ้งท้ายไว้กับศิษย์ที่น่ารักทั้งหลายที่อยู่ในการบำเพ็ญธรรมในภาคใต้นี้
แต่ละคนมีความเป็นตัวของตัวเองสูง ถึงแม้ว่าท่าทีภายนอกจะมีความอ่อนน้อม
แต่ภายในก็มีความเป็นตัวของตัวเองสูง ทุกคนมีพลังเป็นของตัวเอง
แต่อย่าให้มันแข็งเกินไป เราจะอ่อนได้ก็ต่อเมื่อวาจาของเรานั้นอ่อนลง
สีหน้าแววตาท่าทางนั้นอ่อนลง และที่สำคัญที่สุดศิษย์จะอ่อนลงได้อย่างมีความสุข
เมื่อจิตใจของศิษย์นั้นอ่อนโยนลง ขอมีความอ่อนโยนให้มากขึ้น เข้าใจไหม (เข้าใจ)
อาจารย์ไม่มุ่งหวังให้ทุกคนนั้นเชื่อที่อาจารย์มา
แต่อาจารย์มุ่งหวังอยากให้ศิษย์นั้นกลับมาศึกษาธรรม
และหาทางปฏิบัติให้เข้ากับตัวเองให้มาก เป็นเด็กดี เห็นศิษย์มากๆ อย่างนี้ ในใจลึกๆ
อาจารย์รู้สึกว่าปลื้มปิติในตัวศิษย์ทุกคน
ที่รู้จักที่จะเสียสละเวลารวมตัวกันเป็นกลุ่มเป็นก้อนทำงานธรรมะ ทุกๆ
คนก็ยังอยู่ในท่ามกลางการบำเพ็ญ ทุกๆ คนก็ยังเผชิญอุปสรรค ใจอาจารย์ทั้งรักและสงสารศิษย์
ใจอาจารย์ทั้งห่วงและพะวงในตัวศิษย์ อย่าใช้อารมณ์ในการที่จะสู้รบประหัตประหารกัน
ขอให้ใช้สิ่งดีๆ สร้างสิ่งดีๆ ขอให้อยู่ร่วมกัน การบำเพ็ญธรรมเป็นธรรมชาติ
แท้จริงแล้วไม่มีการบังคับ ไม่มีการเคี่ยวเข็ญ แต่ศิษย์เอ๋ยเจ้าเป็นปุถุชน
เป็นคนอ่อนแอ ไม่กระตุ้น ไม่เตือน ไม่บังคับ เมื่อเจออุปสรรคศิษย์ก็ไม่ดีขึ้น
หรือว่าดีขึ้นก็มักจะดีแค่ช่วงหนึ่ง ช่วงเวลาสั้นๆ ทำอย่างไรล่ะ
ศิษย์ลองเป็นอาจารย์ ลองคิดดูสิว่าชาตินี้ที่ทุกข์อย่างนี้ มันพอแล้วหรือยัง
ชาตินี้ที่เป็นอยู่อย่างนี้ มันจะไม่มีอะไรดีขึ้นเลยหรือ ช่วยตัวเองหน่อยนะศิษย์นะ
ดูแลและรักตัวเองเหมือนที่อาจารย์นั้นรักพวกเจ้า และมุ่งหวังให้พวกเจ้านั้นดีขึ้น
ใช้ศรัทธาใช้ปัญญาในการบำเพ็ญ อย่าใช้อวิชชาในการบำเพ็ญ
อย่าได้เป็นคนที่สุกเอาเผากิน หนักไม่เอาเบาไม่สู้
เรื่องในโลกนี้มันเป็นเรื่องซับซ้อน
ธรรมะสามารถแก้ไขได้ ธรรมะสามารถทำให้ศิษย์นั้นดีขึ้นได้ แต่ศิษย์นั้นต้องใช้ปัญญามากๆ
บางทีเวลาเราพูดบอกว่าได้ จริงๆ การพูดว่าได้ก็อาจจะไม่ได้
บางทีเราคิดว่าเราควรจะพูดว่าไม่ได้ แต่การพูดว่าไม่ได้
ปฏิเสธทุกอย่างก็ไม่ใช่ว่าจะแก้ปัญหาได้ อย่ารอให้ชีวิตนี้มันสายเกินไป
แล้วค่อยมาคิดได้ อย่ารอให้อะไรๆ มันแก้ไม่ได้แล้วศิษย์ค่อยมาคิดแก้
อย่ารอให้อะไรมันแย่กว่านี้แล้วศิษย์ค่อยมีกำลังมาเปลี่ยนตัวเอง
เปลี่ยนตอนนี้อาจจะไม่เหนื่อยมาก เปลี่ยนวันหน้ายิ่งศิษย์ดึงเวลาไปเท่าไหร่
ก็ยิ่งเหนื่อยมากขึ้น อาจารย์หวังให้ศิษย์ที่นี่รักและกลมเกลียวกัน
อาจารย์หวังให้ทุกๆ คนบำเพ็ญธรรมให้ดี ยกระดับจิตใจของตัวเองให้สูงมากขึ้น
ทำได้ไหม (ได้)
ลาศิษย์ทุกคนด้วยความอาลัยรักอย่างยิ่ง
พระโอวาทซ้อนพระโอวาท “ยอมรับแตกต่างจึงไม่แตกแยก”
ความคิดเก่ามาปรุงความคิดใหม่ เหมือนเปลี่ยนไปทว่าหัวใจยังอยู่
สร้างแนวทางอันมาแต่ที่ไม่รู้ การมั่นอยู่จึงยากเห็นตามความจริง
ความเศร้าโศกซุกซ่อนในรอยแตกแยก ดวงใจแบกการไม่เข้ากันทุกสิ่ง
หลายขัดแย้งพาสูญเสียพลังยิ่ง คนจิตนิ่งพิจารณาเหนืออารมณ์
จงหาความเหมือนกันมาอภัย คนแจ้งใจแม้ลำบากไม่ขื่นขม
อยู่ท่ามกลางความแตกต่างอย่างน่าชม ใจเกลี้ยงกลมเพราะยอมรับดับทุกข์ไป
มีความธรรมในเบื้องต้นท่ามกลางและที่สุด ก่อนและหลังสมมุติมีธรรมขานไข
ดำรงอยู่ด้วยธรรมเป็นสิ่งที่ดีได้ แต่สุดท้ายแม้แต่ธรรมยังต้องวาง
รายละเอียดการแก้ไขข้อมูล
------------------------
v.1.1 10 พ.ค. 49
------------------------
- เปลี่ยนรูปแบบของเอกสาร
- แก้ไขคำผิด และแก้ไขคำเพิ่ม
[แก้]
หน้า 3 บรรทัด 2 (จากล่าง)
จาก คนคุ้นเคยไม่ลืมเกรงใจด้วย
แก้เป็น คนคุ้นเคยกันไม่ลืมเกรงใจด้วย
หน้า 5 บรรทัด 10
จาก เราก็หลงไหลไปตามความชั่ว
แก้เป็น เราก็หลงใหลไปตามความชั่ว
หน้า 15 บรรทัด 3
จาก คงอยากหน่อยนะ ตราบใดที่ยังมีความยากอยู่
แก้เป็น คงยากหน่อยนะ ตราบใดที่ยังมีความอยากอยู่
หน้า 29 บรรทัด 2
จาก วันนี้เราคบกับเรา
แก้เป็น วันนี้เขาคบกับเรา
หน้า 29 บรรทัด 11
จาก เสร็จสร้างความเดือนร้อน
แก้เป็น เสร็จสร้างความเดือดร้อน
หน้า 30 บรรทัด 10
จาก นั้นคือพ่อแม่ใช่ไหม
แก้เป็น นั่นคือพ่อแม่ใช่ไหม
------------------------
v.1.2 15 มิ.ย. 49
------------------------
พระอาจารย์เมตตาแก้ไขเพลงพระโอวาท ณ
เซิ่งเต๋อ วันที่ 21 พ.ค. 49
[แก้]
หน้า 19 บรรทัด 5
จาก สุดจะเปลี่ยนใคร
แก้เป็น สุดจะเปลี่ยนใจ
พระอาจารย์เมตตาแก้ไขพระโอวาท ณ ฉือเหยิน
วันที่ 11 มิ.ย. 49
[แก้]
หน้า 18 บรรทัด 3 (จากล่าง)
จาก อย่าหลงภาพมายาติดโลกีย์
แก้เป็น อย่าหลงภาพมายาจนติดโลกีย์